Akredytacja w niemieckim szkolnictwie wy¿szym
Zarys zagadnienia
Szanowny Czytelniku, w ksi±¿ce tej – w niemieckim
kontek¶cie – zawarte s± pytania i próby odpowiedzi odnosz±ce siê do:
• jako¶ci kszta³cenia, ewaluacji i akredytacji w
szkolnictwie wy¿szym;
• agencji akredytacyjnych oraz rynku akredytacyjnego w kontek¶cie europejskiego obszaru
szkolnictwa wy¿szego i procesów globalnych;
• zwi±zku miêdzy narodowym systemem akredytacji a struktur± pañstwa i modelem
polityki szkolnictwa wy¿szego;
• ³adu akredytacyjnego, celów polityki i praktyki akredytacyjnej w powi±zaniu z
modelem szkolnictwa wy¿szego i statusem szkó³ wy¿szych;
• zadañ, kompetencji i instrumentów dzia³ania podmiotów akredytacyjnych;
• zdolno¶ci instytucji akredytacyjnych przyczyniania siê do rozwoju kultury i systemów
zapewniania jako¶ci w szko³ach wy¿szych, a tak¿e przyczyniania siê do trwa³ego
zapewniania i rozwoju nauczania o „dobrej jako¶ci”.
"Jako osi±gniêcia badawcze ujête przez Autora w monografii warto wskazaæ:
• szczegó³ow± diagnozê procesu akredytacji w
systemie szkolnictwa niemieckiego z ca³± jej z³o¿ono¶ci± struktury »landowej« i
ró¿norodno¶ci± agencji akredytacyjnych;
• przybli¿enie w szczegó³owej i usystematyzowanej warstwie zasad oceny jako¶ci
kszta³cenia czy te¿ akredytacji w systemie szkolnictwa niemieckiego na poziomie uczelni
wy¿szych;
• znacz±ce wzbogacenie dorobku naukowego procesu akredytacyjnego, w tym oceny jako¶ci
kszta³cenia na poziomie szkolnictwa wy¿szego;
• wype³nienie luki w dorobku polskiej my¶li akredytacyjnej czy te¿ oceny jako¶ci
kszta³cenia, identyfikacji zwi±zku procesów akredytacyjnych w szkolnictwie wy¿szym z
dyscyplin± nauki o polityce publicznej, która to dyscyplina w zakresie polityki naukowej
i kszta³cenia w Polsce ma równie¿ dorobek pocz±tkuj±cy;
• otwarcie wielu pól badawczych przede wszystkim w analizach porównawczych systemu
akredytacji w uczelniach niemieckich z pañstwami europejskimi czy te¿ unijnym ogólnym
modelem ewaluacyjnym jako¶ci kszta³cenia;
• otworzenie dla praktyki akredytacyjnej wielu mo¿liwo¶ci kreatywnego modelowania
procedur dla po¿ytku publicznego”.
prof. zw. dr hab. Danuta Strahl, Uniwersytet Ekonomiczny we Wroc³awiu
Wstêp
Introduction
1. Geneza sytemu zapewnienia jako¶ci w niemieckim szkolnictwie wy¿szym
1.1. Uwarunkowania reform w RFN
1.2. Proces boloñski
1.3. Jako¶æ kszta³cenia
1.4. Ewaluacja
1.5. Akredytacja
2. Wyznaczniki rozwoju i funkcjonowania zewnêtrznego systemu zapewnienia jako¶ci
w stanowiskach Konferencji Ministrów Kultury i Konferencji Rektorów Szkól Wy¿szych
3. Podstawy prawne i wytyczne akredytacji w sektorze szkolnictwa pañstwowego
4. Fundacja ds. Akredytacji Toku Studiów
4.1. Misja i zadania Fundacji
4.2. Organy i porz±dek wewnêtrzny Fundacji
4.2.1. Rada i Zarz±d Fundacji
4.2.2. Rada Akredytacji
Zasady postêpowania cz³onków Rady Akredytacji
4.3. Wspó³dzia³anie Fundacji i agencji akredytacyjnych
4.4. Akredytacja agencji akredytacyjnych
5. Wytyczne ogólnokrajowe dla akredytacji programowej i systemowej
5.1. Akredytacja programowa
5.2. Akredytacja systemowa
6. Agencje akredytacyjne uprawnione do nadawania "znaku jako¶ci" Rady
Akredytacji
6.1. AAQ - Schweizerische Agentur fur Akkreditierung und Qualitatssicherung
6.2. ACQUIN-Akkreditierungs-, Certifizierungs- und Qualitatssicherungs-Institut
6.3. AHPGS - Akkreditierungsagentur im Bereich Gesundheit und Soziales
6.4. AKAST - Agentur fur Qualitatssicherung und Akkreditierung kanonischer Studiengange
6.5. AQ-Austria - Agentur fur Qualitatssicherung und Akkreditierung Austria
6.6. AQAS - Agentur fur Qualitatssicherung durch Akkreditierung von Studiengangen
6.7. ASIIN - Akkreditierungsagentur fur Studiengange der Ingenieurwissenschaften, der
Informatik, der Naturwissenschaften und der Mathematik
6.8. evalag - Evaluationsagentur Baden-Wurttemberg
6.9. FIBAA - Foundation for International Business Administration Accreditation
6.10. ZEvA- Zentrale Evaluations- und Akkreditierungsagentur Hannover
7. Procedury postêpowania i kryteria ocen agencji akredytacyjnych
7.1. Akredytacja programowa
7.1.1. Schemat procedowania
7.1.2. Kryteria akredytacji programowej
Cele instytucji, uwarunkowania oraz ograniczenia dzia³ania i rozwoju
Za³o¿enia koncepcyjne kierunku studiów
Cele kszta³cenia zawarte w koncepcji studiów
Wymagania wobec programu kszta³cenia
Wymagania wobec programu studiów
Studiowalno¶æ
Opis modu³ów kszta³cenia
Proces kszta³cenia i dydaktyka
Rekrutacja i dopuszczenie do studiowania
Doskonalenie programu i procesu kszta³cenia
Zasoby personalne
Zasoby rzeczowe
Procesy decyzyjne i zarz±dzanie kierunkiem
Kooperacja i partnerstwo powi±zane z kierunkiem
System egzaminowania
Transparentno¶æ i dokumentacja
Sprawiedliwo¶æ p³ci i równo¶æ szans
Zarz±dzanie jako¶ci±
Kierunki studiów ze szczególn± ¶cie¿k± kszta³cenia
Umiêdzynarodowienie
Informacja, doradztwo i opieka
Przenoszenie osi±gniêæ
7.2. Akredytacja systemowa
7.2.1. Schemat i procedura postêpowania
7.2.2. Kryteria oceny systemowej
Charakterystyka uczelni /jednostki
Polityka jako¶ci
System zarz±dzania w uczelni/jednostce
Cele kwalifikacji
Struktura, zasoby oraz procesy systemu zapewnienia jako¶ci
Przepisy, procedury, realizowane dzia³ania jako¶ciowe w sferze nauczania i studiów oraz
ich powi±zanie ze struktur± i procesami w organizacji
Procesy zapewnienia jako¶ci wykorzystywane w uruchamianiu nowych kierunków studiów oraz
¶cie¿ek kszta³cenia
Procesy zapewnienia jako¶ci wykorzystywane w prowadzeniu kierunków studiów oraz
¶cie¿ek kszta³cenia
Doradztwo i opieka nad studentami
Dokumentowanie badania metod± próbek losowych
Transparentno¶æ wewnêtrzna i zewnêtrzna
Informacja, komunikacja i sprawozdawczo¶æ
Skuteczno¶æ i trwa³e doskonalenie w my¶l paradygmatu "krêgu jako¶ci"
8. System akredytacji w ¶wietle dzia³añ ewaluacyjnych i sprawozdawczo¶ci Rady
Akredytacji
8.1. "Raporty Jako¶ci"
8.2. Raportowanie dzia³alno¶ci
9. "Nowe otwarcie" systemu akredytacji w 2018 r.
9.1. Staatsvertrag
9.2. Musterrechtsverordnung
10. Rada Nauki w roli agencji akredytuj±cej instytucjonalnie uczelnie
niepañstwowe
10.1. Zadania i misja akredytacyjna Rady Nauki
10.2. Formy i kryteria akredytacji instytucjonalnej
Podsumowanie
Summary
Wykaz tabel i rysunków
Aneks 1
Aneks 2
Wykorzystana literatura i materia³y ¼ród³owe
384 strony, Format: 15.0x23.0cm, oprawa miêkka