Historie wydobyte z cienia
Autobiograficzne relacje starszych kobiet
"Książka Ewy Kępy jest wnikliwym i obszernym studium poświęconym
problematyce konstruowania i rekonstruowania kobiecego podmiotu w cyklu życia – „prywatnego”
podmiotu kobiecego, podmiotu „uniwersalnych” relacji i więzi, nie zaś – podmiotu
praw i wolności. (...) Ewa Kępa ukazała, w jaki sposób poszczególne, dramatyczne i
poruszające, her-storie starszych kobiet splatają się z wydarzeniami wielkiej historii
– wojną, kolejnymi zmianami ustrojowymi, gospodarczymi i kulturowymi. W każdym
momencie dziejowym, który w danej chwili jest przedmiotem narracji starszych kobiet odsłania
się ich marginalna pozycja społeczna. W każdym przypadku mamy do czynienia z „opowieściami
z cienia”, „z kuchni”, z której wyjątkowo dobrze widać, jak potoczyła się
historia, jak przedstawia się „rachunek zysków i strat”, związanych z przemianami
cywilizacyjnymi i kulturowymi"
- prof. dr hab. Lucyna Kopciewicz
Płyta CD zawiera aneks stanowiący zbiór trzydziestu wywiadów przeprowadzonych ze
starszymi mieszkankami Bielska Podlaskiego, zaprezentowany w postaci uporządkowanych
narracji, począwszy od wczesnych wspomnień związanych z okresem dzieciństwa, poprzez młodość,
życie dorosłe aż po starość określaną mianem późnej dorosłości.
WSTĘP . 11
Część I: PROBLEMATYKA I METODA BADAŃ
Rozdział I: ZARYS KONCEPCJI PRZEPROWADZONYCH BADAŃ . 17
Konstruowanie wiedzy o kobietach . 17
Niepokoje postmodernistyczne . 27
Badania jakościowe (qualitative research) versus badania ilościowe
(quantitative research) . 30
Życie codzienne jako podstawa konstruowania wiedzy o człowieku . 32
Rozdział II : POSTĘPOWANIE BADAWCZE . 35
Cel, przedmiot i zakres badań . 35
Zastosowana metoda . 38
Przebieg badania . 48
Analiza i interpretacja zebranego materiału autobiograficznego . 51
Część II: KOBIECA TOŻSAMOŚĆ A LOSY BADANYCH KOBIET NA TLE SPOŁECZNO-KULTUROWYM
Rozdział III : ENKULTURACJA W DZIECIŃSTWIE, MŁODOŚCI I NA STAROŚĆ
. 59
Wpływ kulturowej konstrukcji płci na kształt ludzkiego życia . 59
Enkulturacja badanych kobiet . 80
Podsumowanie . 110
Rozdział IV: ROLA MIŁOŚCI W ŻYCIU BADA NYCH KOBIET . 113
Miłość, małżeństwo, seksualność . 113
Obraz miłości między kobietą a mężczyzną w relacjach badanych kobiet . 120
Podsumowanie . 163
Rozdział V: ZNACZENIE MACIERZYŃSTWA W NARRACJACH BADANYCH KOBIET .
165
Macierzyństwo a życie kobiet . 165
Macierzyństwo w relacjach starszych mieszkanek Bielska Podlaskiego . 179
Podsumowanie . 210
Rozdział VI: PRACA . 213
Wpływ płci kulturowej na podział pracy . 213
Praca w życiu badanych kobiet . 227
Podsumowanie . 261
Część III: TRZECI WIEK KOBIET
Rozdział VII : STAROŚĆ I STARZENIE SIĘ KOBIET – PROBLEMATYKA PODWÓJNEGO
WYKLUCZENIA . 265
Ageism i stereotypy dotyczące starzenia się . 265
Automatyzm pojawiania się i prezentowania postaw ageismu . 267
Źródła dyskryminacji ze względu na wiek, czyli przyczyny opresji
wobec ludzi starszych . 269
Automarginalizacja ludzi starszych . 272
Strategie społecznego wykluczania starszych kobiet . 273
Styl życia starszych kobiet w Polsce . 276
Zjawisko „moherowych beretów” . 278
Reprezentacje starości w dyskursie feministycznym . 280
Inkluzja społeczna, czyli przeciwdziałanie procesom marginalizowania starszych kobiet .
284
Wizerunek starszej kobiety w polskiej sztuce współczesnej . 288
Podsumowanie . 289
Rozdział VIII : STAROŚĆ W NARRACJACH BADANYCH KOBIET . 291
Doświadczenie wykluczenia ze względu na wiek, płeć i ubóstwo . 291
Nadużycia wobec starszych kobiet . 294
Autowykluczenie . 297
Samotność . 303
Stosunek do własnego starzejącego się ciała . 306
Zadowolenie z uwolnienia się od całożyciowej ciężkiej pracy . 309
Satysfakcja płynąca z wolno toczącej się codzienności . 313
Spędzanie wolnego czasu . 315
Współczesne obyczaje i warunki życia w opinii badanych kobiet . 327
Podsumowanie . 332
ZAKOŃCZENIE . 335
BIBLIOGRAFIA . 343
INDEKS NAZWISK. 367
376 stron, Format: 15.0x23.5cm, oprawa miękka