Spojrzenia na warszawskie getto
Książka Jacka Leociaka Spojrzenia na warszawskie getto to połączenie autorskiego
przewodnika, eseju historycznego i albumu varsavianistycznego.
Autor zabiera czytelników na wędrówki po getcie warszawskim, prowadząc ich ulicami
Muranowa – Krochmalną, Leszno, Karmelicką, Nowolipie, Miłą i Stawki –
wykorzystując różnorodne źródła: świadectwa ofiar spisywane w czasie wojny, wydane
po latach wspomnienia, dokumentację niemiecką, żydowską, polską, wycinki z prasy oraz
fotografie przedwojenne, wojenne i współczesne.
Szczególną wartość mają świadectwa pochodzące ze zbiorów Archiwum Ringelbluma -
podziemnego archiwum getta warszawskiego.
W książce wykorzystano blisko 150 zdjęć z archiwów fotograficznych z całego
świata, m.in.: Żydowskiego Instytutu Historycznego, Instytutu Sztuki PAN, Yad Vashem,
Ghetto Fighters’ House Museum w Izraelu, Bundesarchiv Koblenz w Niemczech, United States
Holocaust Memorial Museum w Nowym Jorku. Wiele z tych zdjęć jest unikatowych i
publikowanych po raz pierwszy. Cennym uzupełnieniem książki są specjalnie opracowane
przez Pawła E. Weszpińskiego mapy historyczne opisywanych ulic.
Książka Jacka Leociaka pokazuje, że historia getta warszawskiego wciąż czeka na
odkrycie. Autor proponuje nowe spojrzenie na miasto, a także odmienne od dotychczasowego
pokazanie historii getta. Koncentruje się na wartości przeżycia poznawczego, którego
doświadczamy w konfrontacji ze śladami przeszłości. Te ślady prowadzą nas do ludzi,
którzy kiedyś żyli i umierali w getcie. Poznanie ich historii pozwoli nam na nowo
odkryć miejsca w Warszawie, w których kiedyś „coś było”, a teraz „niczego już
nie ma”. Jak pisze autor we wstępie: „Chociaż getto warszawskie zmiecione zostało z
powierzchni ziemi, to jednak jego mocne, rozrośnięte w głąb korzenie wciąż tkwią
pod asfaltem nowych ulic, pod chodnikami wyłożonymi nowoczesną kostką brukową, pod
zielenią osiedlowych trawników. Ambicją tej książki jest pomoc w nauce patrzenia na
to, co po getcie w krajobrazie współczesnej Warszawy pozostało.”
268 stron, Format: 30.0x21.0cm, wydanie albumowe w
kartonowym w etui