Kelsen
Hans Kelsen (1881–1973) – austriacki prawnik i filozof prawa, twórca normatywizmu
prawniczego. Jego najbardziej znanym dziełem pozostaje dwukrotnie tłumaczona na język
polski Czysta teoria prawa. Niniejsza książka zawiera pierwsze polskie tłumaczenie
innej pracy Kelsena, Filozoficznych podstaw nauki prawa natury i pozytywizmu prawniczego.
Tekst ten zasługuje na uwagę z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze pojawiają
się w nim liczne wątki z zakresu psychologii, etnologii i politologii. Ich znajomość
pozwala głębiej zrozumieć intencje, które kierowały Kelsenem podczas późniejszych
prac nad Czystą teorią. Po drugie rozważania austriackiego badacza można odnieść do
dzisiejszych czasów, w których tradycyjne podziały lewica – prawica zdają się
tracić na znaczeniu, a ich miejsce zajmują znacznie bardziej istotne wybory: liberalizm
czy konserwatyzm, społeczeństwo otwarte czy społeczeństwa zamknięte, kult rozumu czy
negacja nauki.
Słowo od Redaktora serii
Słowo od Tłumacza
Część I. Hans Kelsen, Filozoficzne podstawy nauki prawa natury i
pozytywizmu prawniczego
Rozdział I. Idea prawa naturalnego oraz istota prawa pozytywnego
§ 1. Teorie społeczne i problem sprawiedliwości
§ 2. Naturalnoprawna i pozytywnoprawna zasada obowiązywania; moment przymusu; państwo i
prawo
§ 3. Powinność. Obowiązywanie absolutne i relatywne
§ 4. Norma podstawowa prawa pozytywnego
§ 5. Niezmienność prawa natury
§ 6. Ograniczenia idei prawa natury
Rozdział II. Prawo natury i prawo pozytywne jako systemy norm
§ 7. Jedność systemów norm
§ 8. Zasada statyczna (prawnonaturalna) i dynamiczna (pozytywnoprawna)
§ 9. Granice pozytywizmu
§ 10. Prawo pozytywne jako porządek sensowny (sinnvoll)
§ 11. Subiektywny i obiektywny sens materiału prawnego
§ 12. Metodyczne znaczenie normy podstawowej prawa pozytywnego
Rozdział III. Relacja prawa natury do prawa pozytywnego. Polityczne znaczenie
nauki prawa natury
§ 13. Wyłączność obowiązywania systemu norm: logiczna zasada sprzeczności w
zakresie obowiązywania norm
§ 14. Norma jako powinność i norma jako fizyczny byt; konflikt obowiązków i sprzeczność
norm
§ 15. Prawo i moralność: postulat jedności systemu
§ 16. Logiczna niemożliwość istnienia prawa pozytywnego obok prawa natury
§ 17. Niemożliwość delegacyjnych relacji pomiędzy prawem natury i prawem pozytywnym
§ 18. Prawo pozytywne jako zwykły fakt w relacji do prawa natury jako normy
§ 19. Relacja prawa natury i prawa pozytywnego w historycznej nauce prawa
§ 20. Prawo natury jako uzasadnienie prawa pozytywnego
§ 21. Rzekomy rewolucyjny charakter nauki prawa natury
Rozdział IV. Podstawy teoretyczno-poznawcze (metafizyczne) i psychologiczne
A. Dualizm metafizyczny
§ 22. Podwojenie obiektu poznania w sferze rzeczywistości empirycznej: teoria
odwzorowania
§ 23. Podwojenie obiektu poznania w zakresie wartości
§ 24. Teoria natury i prawa człowieka prymitywnego
§ 25. Dualizm metafizyczno-religijny
§ 26. Dualizm pesymistyczny: charakterystyka i stanowisko metafizyczne
§ 27. Dualizm pesymistyczny: jego teoria społeczna, rewolucjonizm
§ 28. Dualizm optymistyczny: typ charakteru i postawa metafizyczna
§ 29. Dualizm optymistyczny - jego filozofia państwa i prawa: konserwatyzm
§ 30. Typ pośredni dualizmu metafizycznego
§ 31. Typ pośredni: charakter i metafizyka
§ 32. Typ pośredni: jego prawno-polityczne nastawienie. Kompromis i ewolucjonizm
B. Światopogląd naukowokrytyczny
§ 33. Przezwyciężenie dualizmu metafizycznego
§ 34. Epistemologia światopoglądu naukowego; jej psychologiczna podstawa
§ 35. Pozytywizm prawniczy: prawo i władza
§ 36. Transcendentalno-logiczne prawo natury.Polityczna indyferentność pozytywizmu
§ 37. Ulogicznienie ideałów sprawiedliwości
§ 38. Metoda typu idealnego
§ 39. Urzeczywistnienie typu idealnego w historii idei
§ 40. Krytyczny idealizm Kanta i pozytywizm prawniczy
Część II. Filozofia prawa Hansa Kelsena
1. Kelsen: uwikłany w historię
1.1. Droga ku karierze naukowej
1.2. Rozkwit kariery: Wiedeń
1.3. Niepewne, wrogie czasy: Kolonia, Genewa i Praga
1.4. Nowy Świat
2. Czym jest Kelsenowski normatywizm?
2.1. Normy prawa pozytywnego i prawa natury
2.2. Norma podstawowa
2.2.1. Geneza i rozwój pojęcia normy podstawowej
2.2.2. Wieloznaczność pojęcia normy podstawowej
2.3. System prawa pozytywnego i prawa natury
2.4. Relacje między systemami norm
3. Historyczny rozwój nauki prawa
3.1. Dualizm metafizyczny
3.2. Przezwyciężenie dualizmu metafizycznego
Zakończenie
210 stron, Format: 14.5x22.0cm, oprawa twarda