Dzieci modernizmu
Świadomość kultura i socjalizacja polityczna młodzieży żydowskiej w II RP
Z recenzji profesora Szymona
Rudnickiego:
"Książka Kamila Kijka
spełnia wszelkie warunki bardzo dobrej monografii. Praca ta, z pogranicza historii i
socjologii, zawiera znacznie więcej treści niż te zawarte w tytule. Jest istotna
dla zrozumienia tego co się działo ze społecznością żydowską w II RP. Ukazuje jej
modernizację, stosunki między pokoleniowe. Charakteryzuje młodzież, jej postawy
życiowe, w tym wybory polityczne (...) Autor rozprawia się z wieloma stereotypami.
Pomimo, że korzysta ze źródeł z których korzystało wielu badaczy, analizuje je o
wiele głębiej. W wielu sprawach jego ustalenia są nowatorskie."
„Dzieci modernizmu” to książka o pokoleniowej
rewolucji, która dotknęła społeczność żydowską wraz z nastaniem państwa polskiego
i wyłanianiem się nowego świata po I Wojnie Światowej. Analizując napisane w latach
30-tych autobiografie młodzieży żydowskiej pokazuje jej rozterki, wewnętrzne
podziały, kulturowe, tożsamościowe i polityczne wybory, rzucając nowe światło nie
tylko na ten fragment dziejów Żydów w Polsce, lecz również, na historię II
Rzeczpospolitej.
Podziękowania
Wstęp
Problematyka pracy
Kilka uwag na temat języka teoretycznego
Specyfika materiału źródłowego
Zalety autobiografii i JIWO dla badań nad socjalizacją i świadomością polityczną
żydowskiej młodzieży • Komunikacja JIWO z uczestnikami konkursu.
Ograniczenia i reprezentatywność materiału źródłowego
Konstrukcja książki
ROZDZIAŁ I. Tradycja. Młodzież w świecie rodziców, religii, sztetla i
dzielnicy żydowskiej
Dom rodzinny
„Utracone dzieciństwo”
Cheder jako symbol negatywnych stron „świata tradycji”
Szersze otoczenie pierwotne. Sztetl i dzielnica żydowska
ROZDZIAŁ II. Indywidualne aspiracje i świat pracy młodzieży
Indywidualne aspiracje młodzieży religijnej
Ortodoksyjny Żyd — liberalny obywatel? Proces kształtowania się nowego typu
żydowskiej ortodoksji religijnej w Polsce międzywojennej
Aspiracje autorów świeckich
Sytuacja ekonomiczna, struktura społeczna i zawodowa ludności żydowskiej w latach
trzydziestych
Ambicje zawodowe i świat pracy młodzieży
Podsumowanie
ROZDZIAŁ III. Nauka w szkołach państwowych
Młodzież żydowska a system edukacji państwowej
Dzieci żydowskie w państwowych szkołach powszechnych • Państwowe
szkolnictwo średnie i żydowskie szkolnictwo utrakwistyczne • Szkoła powszechna jako
wrota do nowoczesności • Szkoła powszechna jako szansa zdobycia świeckiej wiedzy i
zmiana stylu życia
Rodzice żydowscy wobec szkół państwowych
Podsumowanie
ROZDZIAŁ IV. Żydowskie szkolnictwo prywatne
System ortodoksyjnej edukacji szkolnej
Świeckie instytucje żydowskiej edukacji narodowej
System szkół hebrajskich Tarbutu • Sieć szkół ludowych CISZO i inne placówki
świeckiej jidyszowej edukacji
ROZDZIAŁ V. Wzory partycypacji w kulturze. Nacjonalizm, polonizacja i
kultura polsko-żydowska
Samokształcenie. Czytelnictwo. Udział w kulturze wysokiej i popularnej
Czytelnictwo hebrajskie • Czytelnictwo w jidysz • Literatura międzynarodowa
• Czytelnictwo polityczne • Czytelnik wyjątkowy i krytyka tezy o „pokoleniu
czytelników” • Czytelnictwo w języku polskim i uczestnictwo w kulturze masowej
Od akulturacji językowej do akulturacji symbolicznej
Konteksty akulturacji — uzupełnienie • Język i kultura polska w szkołach
żydowskich • Zasięg i charakter akulturacji • Niedostatki kategorii asymilacji i
akulturacji językowej. Przemoc i symboliczny wymiar akulturacji
• Patriotyzm, polska narracja historyczna w szkołach państwowych i szkołach
żydowskich • Symboliczny wymiar akulturacji młodzieży żydowskiej
ROZDZIAŁ VI. Symboliczne wykluczenie i antysemityzm
Symboliczne wykluczenie
Ambiwalencja kultury polskiej i polityki integracyjnej państwowego systemu edukacji •
Ambiwalencja żydowskiego dyskursu narodowego
Szkolne doświadczenie antysemityzmu a świadomość polityczna młodzieży
Tradycyjne uprzedzenia i dystans młodzieży żydowskiej do młodzieży chrześcijańskiej
• Między miłością a nienawiścią. Antysemityzm, patriotyzm i poczucie relatywnej
deprywacji
Podsumowanie. Doświadczenie szkolne jako element socjalizacji politycznej żydowskiej
młodzieży
ROZDZIAŁ VII. Działalność polityczna
Jak młodzież trafiała do organizacji politycznych? Pochodzenie społeczne a
przynależność polityczna
Środowisko domowe • Szkoła • Środowisko rówieśnicze •
Sprzeciw rodziców
Społeczne funkcje polityki w życiu młodzieży
Formy politycznego aktywizmu
Podsumowanie
ROZDZIAŁ VIII. Świadomość polityczna
Fanatyzm — ideologizacja żydowskiej kultury młodzieżowej
Konflikt polityczny wewnątrz świata żydowskiego
Mobilność polityczna a radykalny habitus. Dlaczego młodzież tak często zmieniała
swoją przynależność organizacyjną .
Katastrofa, „nowy świat” i radykalny modernizm
Radykalna symbolika polityczna i szczególne miejsce ZSRR • „Wyjazd albo
rewolucja” — ideały zmiany społecznej, siły i nowego człowieka
• Między katastrofą i nowym ładem — opisy bieżącej sytuacji politycznej i
radykalna polityka jako szansa na ostateczny kres chaosu
Zakończenie
Bibliografia
Summary
Indeks
464 strony, Format: 17.5x24.5cm, oprawa twarda
