O rzeczach zbędnych, zagubionych i zmarnowanych
W wielu manifestach i wypowiedziach programowych Tadeusza Kantora istotne miejsce
zajmowały „przedmioty biedne”, które definiował on w szczególny sposób jako te,
które utraciwszy swoją użyteczność, przechodzą do przeszłości, ale równocześnie
rozbudzają wyobraźnię. Stąd brała się fascynacja artysty wszelkimi
odmianami/wcieleniami wraków i ruin. Punktem wyjścia zgromadzonych w niniejszym tomie
tekstów są często takie właśnie rzeczy — zbędne, zagubione i zmarnowane —
nie tylko przedmioty, ale również ludzie, sytuacje, idee, wydarzenia, historie, które
z jakichś względów, czy wobec konkretnych okoliczności, relegowano do
kulturowych, społecznych, politycznych rekwizytorni, rupieciarni, strychów czy śmietników.
Jedne przepadały bez wieści, inne wyciągano, żeby wspominały i zaświadczały o
przeszłym życiu lub nadawano im nowe funkcje — osobliwe życie po życiu.
Analizy zaprowadziły Autorów między innymi do ważnych ustaleń z zakresu problemów
pamięci i narratologii, w których przedmioty stają się świadectwem tego, co
było, lub dowodem zapominania; antropologii codzienności, w której przedmioty „niższej
rangi” odkrywa się wciąż na nowo; w końcu — miejsca rzeczy zbędnych, zagubionych
i zmarnowanych w dyskursach literackim, teatralnym, historycznym, medialnym czy sztuk
wizualnych.
Śladem tego, co było
FRANCISZEK ROSIŃSKI, Bogactwo w dawnym Izraelu
JANUSZ BARAŃSKI, Objects de memoire: rustykalna estetyka na Spiszu
JÓZEF ZAPRUCKI, Znaki kultury na Dolnym Śląsku: utracone — odzyskane —
zmodyfikowane
Niezbędność rzeczy zbędnych
WOJCIECH BAŁUS, Robert Kuśmirowski i świat „przedmiotów” zbędnych
KRYSTYNA MODRZEJEWSKA, Poetyka rzeczy w teatrze Samuela Becketta
JAROSŁAW BARAŃSKI, O cnotach towarzyskich i występkach im przeciwnych
Franciszka Ksawerego Dmochowskiego. Zagubione myśli czy bodaj jedynie zawieruszone?
DAWID SZKOŁA, Opowieści o stracie, które nie zmieniły świata
Przedmioty z „zaświatów”
MAŁGORZATA ROESKE, Rzeczy z „zaświatów”. O roli przedmiotu w przestrzeni
strychu i piwnicy
WERONIKA PARFIANOWICZ-VERTUN, Przydomowe szklarnie ze słoików po ogórkach
kiszonych. Drugie życie przedmiotów w Europie Środkowej
IGOR PIOTROWSKI, Porcelana, fajans. Mapa zniszczeń Warszawy (1948)
MAŁGORZATA CZAPIGA, O (nie)zbędności mapy
Tajemne odsłony tego, co zmarnowane
IGOR BORKOWSKI, Zbędne, zagubione, zmarnowane — gdy przyjdzie na nas
śmierć
WŁODZIMIERZ KAROL PESSEL, Zmarnowana legenda, zgubiony trop. O pewnej praskiej
tajemnicy
PIOTR KUBKOWSKI, „Welocypedy i Cykliści”. Okoliczności pewnego zapomnienia
BEATA SZADY, Lima w stanie zagubienia
JERZY BINIEWICZ, „Masz jak w banku”, czyli co banki zrobiły z naszymi
pieniędzmi?
Zagubione czy porzucone?
ALEKSANDER WOŹNY, Serwisowe trejlery — niedostrzeżona (przez badaczy)
struktura Wiadomości. Z dziejów (najnowszych) programów informacyjnych w telewizji
publicznej
KATARZYNA KONARSKA, Etyka mediów — czym jest i dlaczego jej nie ma? Rozważania
o zagubionych wartościach i zmarnowanych zależnościach
JACEK GRĘBOWIEC, Zagubiony ornament
MARCIN KLAG, Przedmiot projektowania
JAKUB PAPUCZYS, Ósma Liga Mistrzów czy zbędne echa wielkich stadionów? Słów
kilka o kulturowym obrazie piłkarskiej klasy B
312 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka