House of Cards
Psychologia i psychoterapia zbudowane na micie
Jeśli zamierzasz przeczytać tylko jedną, jedyną książkę psychologiczną w tym
roku - WYBIERZ TĘ - HOUSE of CARDS
"Chciałbym tu udzielić czytelnikowi pewnej rady. Jeżeli
zawodowy psycholog „ocenia” cię w sytuacji, w której jesteś zagrożony i prosi cię
o udział w teście plam atramentowych albo o uzupełnienie niekompletnych zdań lub o
narysowanie czegokolwiek, wyjdź z jego gabinetu.
Poddanie się takim badaniom stwarza niebezpieczeństwo, że na twój temat zostanie podjęta
bardzo poważna diagnoza, która będzie zupełnie bezpodstawna. Jeżeli kontaktujesz się
z psychologiem z powodów prawnych, twoja wolność osobista może być poważnie
zagrożona. Jeżeli otrzymałeś nakaz sądowy skontaktowania się z psychologiem, jeżeli
to tylko możliwe, spokojnie odmów testowania i poproś o ustalenie innego terminu
spotkania. Następnie natychmiast skonsultuj się z prawnikiem, którego możesz odesłać
do źródeł cytowanych w tej książce lub do dużo bardziej obszernej listy w
trzytomowej pracy Jaya Ziskina i Davida Fausta. Nie odpowiadaj na pytania, by potem nie
zgodzić się na test. Każda z twoich odpowiedzi może zostać „zinterpretowana” jako
wskazująca, że twój sprzeciw wobec całej procedury ma przyczynę w jakiejś formie
psychologicznej patologii. Dla wyrachowanego psychologa ta interpretacja będzie poparta
post hoc przez sam sprzeciw."
Robyn M. Dawes
Książka ta stanowi wnikliwe i kąśliwe spojrzenie na zawód terapeuty. Robyn M.
Dawes, uznany psycholog i naukowiec, poddaje krytycznej analizie niektóre z najbardziej
popularnych współczesnych założeń klinicznych i metod terapeutycznych. Jak zauważa,
panuje powszechne przekonanie, że poczucie własnej wartości jest podstawową cechą
warunkującą spełnienie, wydarzenia z dzieciństwa determinują losy człowieka w wieku
dorosłym, a „zanim będziesz mógł kogoś pokochać, musisz najpierw pokochać samego
siebie". Poprzez dokładną analizę badań naukowych przeprowadzonych w tych
obszarach Dawes dowodzi, że wszystkie te powszechne założenia są w przeważającym
stopniu nieprawdziwe. Większość ludzi, którzy mieli nieszczęśliwe dzieciństwo,
prowadzi zdrowe i efektywne życie w wieku dorosłym, a osoby o niskim poczuciu własnej
wartości często mają wybitne osiągnięcia. Dawes odnosi się ironicznie do
profetycznych ambicji terapeutów i podejmuje kwestię fałszywych twierdzeń psychologów
występujących w roli biegłych sądowych, przekonując jednocześnie, że ich błędna
ekspertyza stanowi poważne zagrożenie dla wymiaru sprawiedliwości. „Robyn Dawes w
sposób umiejętny i zarazem zatrważający obnaża wady niektórych z najgłębszych
'prawd' psychoterapeutów, tworząc w ten sposób genialną książkę - o genialnej
wizji, genialnie napisaną i o gigantycznych implikacjach".
ELIZABETH LOFTUS, profesor psychologii University of Washington,
autorka książki Witness for the defense
„Dzięki Dawesowi wiele tajemnic ujrzało światło dzienne. Ta książka mówi
w imieniu tych z nas, którzy z przejęciem obserwowali, jak praktyka terapeutów
dyskredytuje psychologię jako naukę. Odnosząca się do wiedzy naukowej książka pomaga
zrozumieć nasze naiwne spojrzenie na zawód psychologa".
MARILYN BREWER, była członkini zarządu American Psychological
Association,
prezes American Psychological Society
„Ta książka jest ważna dla każdego, kto ma powody, by szukać pomocy
psychoterapeutów i każdego, kto padł ofiarą ich rzekomej ekspertyzy".
CAROL TAVRIS, Los Angeles Times Book Review
„Książka ta jest warta przeczytania nie tylko ze względu na zawartą w niej
wiedzę psychologiczną, ale pokazanie, że nawet w tak szlachetnej i niezwykle potrzebnej
dziedzinie, jaką jest psychoterapia, bez właściwej metody ani rusz."
dr hab. Krzysztof Szymanek, Uniwersytet Śląski
dr hab. Piotr Zielonka, prof. nadzw. SGGW
Przedmowa do wydania polskiego - Piotr Zielonka
Przedmowa
CZĘŚĆ I TWIERDZENIA EKSPERTÓW OD ZDROWIA PSYCHICZNEGO KONTRA DOWODY
1. Wstęp
Rozwój psychologii
Nieuzasadniony rozwój psychologii
Krótka historia praktyki psychologicznej
Dlaczego badania i kształcenie naukowe są takie ważne?
Obecny nieuzasadniony sukces
Psychologia sądowa z "portretami"
Jest gdzieś, lecz nie wiadomo gdzie
Statystyczne generalizacje w badaniach psychologicznych
Porady dotyczące sposobu życia
I na koniec, leki
2. Psychoterapia: mit oceny eksperta
Potrzeba badań naukowych w celu oceny skuteczności
Badania oceniające skuteczność
Badania a skuteczność terapeuty
Co właściwie badamy?
Różne badania kontra ostatni przełom
Wnioski i konsekwencje
Niech kupujący ma się na baczności
3. Prognozowanie i diagnoza: więcej mitów oceny eksperta
Zrozumienie i prognozowanie
Prognoza aktuarialna i kliniczna - metody
Prognoza aktuarialna kontra kliniczna - wyniki
Obiekcje wobec odkryć i ich implikacje
Wyjaśnienie rezultatów
Przegląd i implikacje
Etyka prognozowania
4. Doświadczenie: mit rozwijających się umiejętności specjalistycznych
Przyswajanie umiejętności motorycznych kontra nauka, jak kategoryzować i prognozować?
Badania sposobu uczenia się kategoryzacji
Stopniowe uczenie się kontra model końcowego wglądu
Istotne badanie uczenia się identyfikowania konceptów
Implikacje dla "uczenia się przez doświadczenie" w obszarze zdrowia
psychicznego
Ale przecież sprawiają wrażenie, jakby się uczyli!
Tendencje wzmacniające wrażenie uczenia
Zgubiony zegarek
5. Licencjonowanie: mit ochrony społeczeństwa
Konieczność ochrony
Zrozumienie technik psychologów
Czy licencjonowanie zapewnia jakość?
Licencja na stosowanie technik, które nie działają
Licencja na używanie byle jakich testów
Jaką moc ma licencja?
Licencja na porażkę
Paternalistyczna zachłanność
6. Co zrobić z nadmiarem ekspertów?
Nadużycia
Możliwe rozwiązanie
7. Dlaczego wierzymy w mity?
Potrzeba zaakceptowania autorytetu
Zwłaszcza autorytety, które się z nami zgadzają
Istota codziennej atrybucji
Wiara w tyranię doświadczeń z dzieciństwa
Rola pamięci retrospektywnej
CZĘŚĆ II WPŁYW NA NASZE PRZEKONANIA KULTUROWE
8. Psychologia New Age
Poczucie własnej wartości
Raport jednostki do zadań specjalnych
Problem z obsesją na punkcie samooceny
Obsesja na punkcie samooceny a nasz system edukacji
Jakie jest stanowisko specjalistów?
9. Paternalistyczne role: klienci jako niewolnicy swoich terapeutów a reszta z
nas jako niewolnicy swoich własnych uczuć
Dwa przykłady paternalizmu
Historia
Egoistyczny indywidualizm
Ale czy obecny pogląd jest słuszny?
10. Autonomia a doradztwo
Literatura
Indeks
420 stron, Format: 16.5x23.3, oprawa miękka
