Architektura współczesna.
Geneza i charakterystyka wiodących nurtów
Książka jest próbą przedstawienia w sposób możliwie obiektywny genezy i
charakterystyki wiodących nurtów architektury na tle przemian zachodzących w obecnym i
poprzednim stuleciu.
W interpretacji tych zmian posłużono się terminologią i pojęciami, zainicjowanymi
przez niektórych architektów i teoretyków, które weszły na stałe do terminologii
związanej z teorią architektury.
W założeniu książka ma zawierać dwa tomy. W pracy naświetlono rozwój kilku
nurtów architektury modernistycznej i postmodernistycznej oraz traktowanych odrębnie
ekspresjonizmu, dekonstruktywizmu i nurtu foldingu.
W odrębnej pracy znajdzie się m.in. omówienie pojęcia i rozwoju architektury
organicznej, tzw. zielonej, ewolucyjnej i morfogenetycznej.
WSTĘP
Droga ku nowoczesności
Pojęcie nowoczesności
Przemiany cywilizacyjne i społeczne w dobie Oświecenia
Prekursorzy architektury modernizmu na przełomie XVIII i XIX wieku
Postęp inżynierii wyzwaniem dla architektury
Rozdźwięk między potencjałem inżynierii a tradycją akademicką
Pojęcie kompozycji elementarnej
MODERNIZM
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza i kontekst powstania kierunku
Poszukiwanie nowego wyrazu w architekturze przełomu XIX i XX wieku
Europa
.
Stany Zjednoczone – Louis Henry Sullivan i Frank Lloyd Wright
Awangarda architektury w Rosji. Konstruktywizm (1914–1932)
Formowanie modernizmu w latach 1911–1932
.
Integracja sztuki, architektury i rzemiosła z produkcją przemysłową. Niemcy i szkoła
Bauhausu
.
Osiągnięcia Bauhausu
Liderzy ruchu modernistycznego związanego z Bauhausem
Walter Gropius
Ludwig Mies van der Rohe
Nowa koncepcja formy i przestrzeni w architekturze
.
Holandia i nurt De Stijl
Styl międzynarodowy
Francja i dokonania Le Corbusiera
.
Wizje miasta współczesnego Le Corbusiera
Międzynarodowe Kongresy Architektury Nowoczesnej CIAM
Narodziny polskiego modernizmu
Modernizm po II wojnie światowej
Wiodący architekci
Konstrukcyjne nowatorstwo Miesa van der Rohe
.
Brutalizm
.
Poszukiwanie większej ekspresji formy i konstrukcji w modernizmie lat 60. i 70
Mobilność, powtarzalność i technologie prefabrykowane
Projektowanie urbanistyczne i masowe mieszkalnictwo
Strukturalizm i architektura społecznego uczestnictwa
Megastruktury miast przyszłości
Polska architektura modernistyczna w latach 1945–1975
Mieszkalnictwo
Architektura społecznej partycypacji
Architektura użyteczności publicznej
Krytyka modernizmu w latach 60. XX wieku
POSTMODERNIZM
.
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza i kontekst zewnętrzny kierunku
Kontekst kulturowy
Podstawy ideowe postmodernizmu
Podstawy teoretyczne architektury postmodernistycznej
Architektura postmodernistyczna
Historyzujące nurty postmodernizmu
Postmodernizm w Polsce
Cechy architektury postmodernistycznej
Nowy urbanizm
Potrzeba humanizacji środowiska w wizjach osiedli nowych urbanistów
Przywrócenie kontroli nad spontanicznym rozprzestrzenianiem się miast
.
Podsumowanie i perspektywy
Dokonania postmodernizmu
Dyskurs modernizm versus postmodernizm
ARCHITEKTURA HIGH-TECH
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza – fascynacje ery industrialnej i futurystyczne wizje
.
Architektura high-tech
.
Sztandarowy obiekt – Centrum Pompidou
Społeczna otwartość
Zmienność i mobilność
Czy wysoka technologia?
Eko-tech
EKSPRESJONIZM I ARCHITEKTURA GEOMORFICZNA
Ekspresjonizm w sztuce
Definicja
Cechy charakterystyczne
Ważne wydarzenia
Liderzy
Ekspresjonizm w architekturze
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Uwarunkowania kulturowe i techniczne powstania kierunku
Polityczny i społeczny kontekst narodzin ekspresjonizmu
Ekspresja technologii zastosowania szkła
Różne oblicza architektury ekspresjonistycznej
Erich Mendelson i Wieża Einsteina
.
Ekspresjonizm szkoły amsterdamskiej w Holandii
Okultyzm i architektura Rudolfa Steinera
Architektura ekspresjonistyczna na dzisiejszym terytorium Polski
Neoekspresjonistyczna architektura po II wojnie światowej
Tendencje ekspresjonistyczne XXI wieku
DEKONSTRUKCJA (DEKONSTRUKTYWIZM) W ARCHITEKTURZE
Definicja
Cechy charakterystyczne
Ważne wydarzenia
Liderzy
Geneza i kontekst powstania ruchu dekonstrukcji
Założenia teoretyczne
Narodziny z destrukcji
Pierwsze prace
James Wines
Gordon Matta-Clark
Frank Gehry
Peter Eisenman
Rozwój dekonstrukcji po 1982 roku
„Kaprysy” Bernarda Tschumie’go
Wpływ konstruktywizmu i futuryzmu
Architektura Coop Himmelb(l)au
Günter Behnisch
Twórczość Rema Koolhaasa
Architektura Zahy Hadid
Projekty Daniela Libeskinda
Otwarcie nowych możliwości
SKŁADANIE (FOLDING) W ARCHITEKTURZE
Definicja
Liderzy
Od rozproszenia do ciągłości
Teoria architektury foldingu
Komputacyjne projektowanie i prefabrykacja
„Składana” architektura typu origami
NOWY MODERNIZM
MINIMALIZM
Definicja
Cechy charakterystyczne
Liderzy
Geneza idei twórczego samoograniczenia
Puryzm
„Less is more” Miesa van der Rohe
Minimalizm przełomu XX i XXI wieku
Harmonia jedności w niepodzielnej całości
Tadao Ando
Takashi Yamaguchi
Álvaro Joaquim de Melo Siza Vieira
Eduardo Souto de Moura
Herzog& de Meuron
Shigeru Ban
John Pawson
Peter Zumthor
SANAA
PODSUMOWANIE
Bibliografia
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
Źródła ilustracji
