Charakter prawny stosunków służbowych funkcjonariuszy służb mundurowych
W książce podjęta została kwestia charakteru prawnego stosunku służbowego
funkcjonariuszy służb mundurowych.
Pomimo tego, że na przestrzeni kilku ostatnich lat administracyjnoprawny stosunek
zatrudnienia, w ramach którego zatrudnieni są funkcjonariusze stał się obiektem
zainteresowania przedstawicieli doktryny, to nadal jest zagospodarowany naukowo w nieporównanie
mniejszym stopniu niż stosunek pracy. Opracowanie stanowi zatem próbę zapełnienia
stwierdzonej luki w rozważaniach teoretycznych nad istotą stosunku służbowego.
Publikacja adresowana jest nie tylko do przedstawicieli doktryny, zajmujących się
kwestiami administracyjnoprawnego zatrudnienia ale i do praktyków. Podstawę pracy
stanowi analiza przepisów regulujących stosunki służbowe w poszczególnych formacjach
mundurowych, z uwzględnieniem orzecznictwa oraz doktryny. Powinna zatem przyczynić się
nie tylko do wzmożenia dyskusji teoretyczno prawnej ale i do przybliżenia osobom
stosującym przepisy z zakresu stosunków służbowych sposobu ich interpretacji w nauce
prawa.
Wykaz skrótów . 11
Wprowadzenie . 13
Rozdział I
Służba jako przedmiot regulacji prawnej
1. Praca ludzka – uwagi wprowadzające . 19
2. Służba jako specyficzna odmiana pracy . 26
2.1. Służba funkcjonariuszy służb mundurowych a służba publiczna . 27
2.2. Służby i straże przyrodnicze . 37
2.3. Służba medycyny pracy 42
2.4. Istota służby pełnionej przez funkcjonariuszy służby mundurowej . 43
2.5. Zdolność do pracy a zdolność do służby 50
3. Służba a ochronna funkcja prawa 56
4. Prawo pracy a prawna regulacja stosunków służbowych . 61
4.1. Odesłania do prawa pracy . 62
4.2. Ujednolicanie treściowe . 68
5. Zastępowanie funkcjonariuszy pracownikami . 68
6. Podsumowanie 73
Rozdział II
Podmioty stosunku służbowego
1. Uwagi wprowadzające 76
2. Funkcjonariusz 78
2.1. Rygory selekcyjne 78
2.1.1. Polskie obywatelstwo . 79
2.1.2. Kwestia podwójnego obywatelstwa a dostęp do służby 85
2.2. Pełnia praw publicznych 89
2.3. Wykształcenie 91
2.4. Wymogi w zakresie postawy moralnej 94
2.4.1. Nieposzlakowana opinia 96
2.4.2. Nieskazitelna postawa moralna, obywatelska i patriotyczna 101
2.5. Rękojmia zachowania tajemnicy 105
2.6. Zdolność do pełnienia służby . 107
3. Podmiot zatrudniający – „służbodawca” . 109
3.1. Wprowadzenie . 109
3.2. Prawny status formacji mundurowych . 114
3.3. Poglądy doktryny w sprawie podmiotu zatrudniającego w stosunkach służbowych
118
3.3.1. Państwo jako służbodawca 119
3.3.2. Formacja mundurowa jako służbodawca 123
3.3.3. Organ jako służbodawca . 126
3.3.4. Jednostka organizacyjna formacji jako służbodawca 128
4. Dokonywanie czynności ze stosunku służbowego . 129
4.1. Organy właściwe w sprawie nawiązania stosunku służbowego . 129
4.2. Upoważnienie do załatwiania spraw osobowych . 133
5. Podsumowanie 136
Rozdział III
Nawiązanie stosunku służbowego
1. Postępowanie kwalifikacyjne 140
2. Nawiązanie stosunku służbowego na podstawie mianowania 150
2.1. Uwagi wstępne . 150
2.2. Charakter prawny i cechy aktu mianowania 155
2.3. Treść i forma mianowania; doręczenie aktu mianowania 163
3. Szczególne podstawy nawiązania stosunku służbowego 168
3.1. Nawiązanie stosunku służbowego na podstawie powołania w Państwowej Straży Pożarnej
. 168
3.2. Nawiązanie stosunku służbowego na podstawie powołania oraz powierzenia obowiązków
w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym . 171
4. Podsumowanie 176
Rozdział IV
Zmiana stosunku służbowego
1. Wprowadzenie 179
2. Przeniesienie funkcjonariusza do innej jednostki organizacyjnej . 180
3. Delegowanie funkcjonariusza (czasowa zmiana miejsca pełnienia służby w Polsce)
189
4. Oddelegowanie funkcjonariuszy do służby poza formacją 194
4.1. Oddelegowanie indywidualne 194
4.1.1. Skierowanie funkcjonariusza Straży Granicznej do pomocy Policji 197
4.1.2. Delegowanie strażaka Państwowej Straży Pożarnej do wykonywania zadań za granicą
Polski . 197
5. Delegowanie funkcjonariuszy poza granice kraju w zorganizowanej grupie (kontyngencie)
198
5.1. Oddelegowanie poza granice kraju strażaków Państwowej Straży Pożarnej 199
5.2. Delegowanie policjantów do pełnienia służby poza granicami kraju . 200
5.3. Delegowanie do kontyngentu funkcjonariuszy Straży Granicznej . 202
6. Powierzenie pełnienia obowiązków na innym stanowisku służbowym . 204
7. Przeniesienie na niższe stanowisko służbowe . 208
8. Mianowanie funkcjonariusza na wyższy stopień służbowy . 213
9. Zawieszenie funkcjonariusza w czynnościach służbowych . 213
9.1. Obligatoryjne zawieszenie funkcjonariusza w czynnościach służbowych . 214
9.2. Fakultatywne zawieszenie funkcjonariusza w obowiązkach 216
9.3. Zawieszenie w czynnościach w prawie administracyjnym a zawieszenie w czynnościach
jak ośrodek zapobiegawczy 218
10. Przeniesienie funkcjonariusza do dyspozycji 221
11. Podsumowanie . 228
Rozdział V
Ustanie stosunku służbowego
1. Wprowadzenie 231
2. Obligatoryjne zwolnienie ze służby 237
2.1. Zwolnienie funkcjonariusza w razie orzeczenia o trwałej niezdolności do służby
237
2.2. Zwolnienie ze służby na wniosek funkcjonariusza . 240
2.3. Zwolnienie funkcjonariusza w razie nieprzydatności stwierdzonej w opinii służbowej
w okresie służby przygotowawczej . 245
2.4. Zwolnienie funkcjonariusza w razie wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby
246
2.5. Zwolnienie w razie skazania prawomocnym wyrokiem sądu 246
2.6. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby w razie utraty polskiego obywatelstwa . 247
2.7. Obligatoryjne zwolnienie ze służby – regulacje szczególne . 248
2.7.1. Zwolnienie funkcjonariusza BOR . 248
2.7.2. Zwolnienie funkcjonariusza Centralnego Biura Antykorupcyjnego 252
2.7.3. Zwolnienie policjanta 255
3. Zwolnienie fakultatywne . 259
3.1. Fakultatywne zwolnienie ze służby w razie otrzymania przez funkcjonariusza
negatywnej oceny w służbie stałej 259
3.2. Zwolnienie funkcjonariusza w razie prawomocnego skazania za przestępstwo inne niż
implikujące zwolnienie obligatoryjne 262
3.3. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby w razie nabycia prawa do emerytury . 263
3.4. Upływ dwunastu miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby 275
3.5. Zwolnienie funkcjonariusza w związku z niestawieniem się na badania 277
3.6. Zwolnienie w związku z objęciem kierowniczego stanowiska państwowego albo funkcji
z wyboru w organach samorządu terytorialnego 278
3.7. Zwolnienie funkcjonariusza w związku ze zmianami organizacyjnymi 282
3.8. Zwolnienie funkcjonariusza ze względu na ważny interes służby 286
3.8.1. Zwolnienie strażaka PSP . 290
4. Wygaśnięcie stosunku służbowego 291
5. Podsumowanie . 294
Rozdział VI
Charakterystyczne cechy stosunku służbowego
1. Wprowadzenie 297
2. Charakter norm regulujących stosunek służbowy . 298
3. Podległość służbowa 300
3.1. Wprowadzenie . 300
3.2. Podporządkowanie służbowe . 301
3.3. Charakter prawny i klasyfikacja rozkazów w służbach mundurowych . 306
3.4. Granice podporządkowania funkcjonariusza . 312
3.5. Dyspozycyjność . 315
4. Ograniczenie praw i wolności konstytucyjnych funkcjonariusza . 315
4.1. Wprowadzenie 315
4.2. Ograniczenie wolności zrzeszania się funkcjonariuszy 317
4.3. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej funkcjonariuszy . 322
4.4. Ograniczenie dodatkowej pracy zarobkowej funkcjonariuszy . 325
4.5. Ograniczenie prawa wyjazdu funkcjonariuszy . 328
4.6. Ograniczenie prawa do prywatności . 330
4.7. Trwałość stosunku służbowego . 334
5. Specyficzne uprawnienia funkcjonariuszy 337
6. Podsumowanie 339
Rozdział VII
Szczegółowe rodzaje stosunków służbowych
1. Służba kandydacka . 342
1.1. Służba kandydacka w Państwowej Straży Pożarnej 342
1.2. Służba kandydacka w BOR, Straży Granicznej oraz Policji 345
2. Służba przygotowawcza 350
3. Służba kontraktowa 354
4. Podsumowanie 362
Zakończenie . 363
Bibliografia . 377
408 stron, Format: 16.0x22.5cm, oprawa miękka