Bez retuszu czy po liftingu?
Obrazy starości i aborcji w filmie
Książka dotyczy dwóch kwestii społecznych -starości i aborcji -omawianych z
perspektywy artystycznej (filmowej) i socjologicznej.
Autorka ukazała oba zjawiska, odwołując się do współczesnego kina
amerykańskiego, europejskiego i polskiego, zwracając uwagę na subiektywny, kulturowo
uwarunkowany przekaz filmowy w odniesieniu do rzeczywistości. Przedstawiła także wyniki
badań własnych na temat recepcji wybranych filmów o starości i aborcji. Publikacja
jest skierowana do szerokiego grona humanistów, miłośników kina, w tym szczególnie do
studentów socjologii, kulturoznawstwa, dziennikarstwa i kierunków filmoznawczych.
„Oryginalność książki polega na łączeniu kompetencji
socjologa z zainteresowaniami współczesnym filmem oraz wiedzą o filmie. Pojęcia
socjologiczne i relacje o badaniach społecznych odnoszone są do materii artystycznej.
Badanie ma charakter krytycznej analizy wybranych filmów z perspektywy socjologii. Kiedy
filmoznawstwo uprawia socjolog, spotyka się z krytyką ze strony filmoznawców, a jeśli
filmoznawcy analizują problemy społeczne w filmie, ujawnia się brak znajomości badań
społecznych w danej kwestii. Praca jest oryginalna i – jak każde badanie z pogranicza
dyscyplin – wiąże się z podjęciem pewnego ryzyka.”
Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Sułkowskiego
Wstęp 9
Część I. Film jako przedmiot badań socjologicznych 15
Rozdział I. Polska socjologia filmu 17
1. Pionierzy socjologicznej myśli filmowej 17
2. Od filmologii do socjologii filmu 21
3. Od socjologii sztuki do socjologii filmu 31
4. Metodologiczne wymiary analizy filmowej 37
5. Podsumowanie 44
Część II. Obrazy filmowe o starości 47
Rozdział II. Starość jako problem społeczny 49
1. Od definicji do problemu 49
2. Starość w świetle badań empirycznych 55
3. Medialny obraz ludzi starych 69
4. Podsumowanie 75
Rozdział III. Kino wobec starości 79
1. Starość w kinie amerykańskim 79
2. Europejskie kino o starości 92
3. Obrazy starości w polskim filmie 102
4. Podsumowanie 116
Rozdział IV. Recepcja filmów o starości na przykładzie filmu Tulipany Jacka
Borcucha 121
1. Charakterystyka grupy badanej 121
2. Przeżycia filmowe a oceny filmu 125
3. Filmowy obraz starości w relacjach widzów 143
4. Odbiór filmu – między identyfikacją a projekcją 146
5. Podsumowanie 155
Część III. Aborcja jako temat filmowy 159
Rozdział V. Aborcja jako problem społeczny 161
1. Prawne i etyczne dylematy jednostki 161
2. Zjawisko aborcji w Polsce: stare i nowe problemy 165
3. Aborcja w dyskursie publicznym 171
4. Podsumowanie 177
Rozdział VI. Kino wobec kwestii aborcji 181
1. Niechciana ciąża – uniwersalny temat filmowy 181
2. Amerykańskie kino o niechcianej ciąży 184
3. Obrazy aborcji w europejskim filmie 193
4. Dramat niechcianej ciąży w kinie polskim 205
5. Recepcja filmów o aborcji 219
6. Podsumowanie 221
Zakończenie: Między obrazami filmowymi a rzeczywistością 227
1. Wprowadzenie 227
2. Strategie komunikacyjne w filmach 228
3. Obrazy rzeczywistości 230
3.1. Kino i rzeczywistość 230
3.2. Realizmy w filmach 231
3.3. Wielość prawd i zabiegi na prawdzie 232
3.4. Filmowe obrazy starości 235
3.5. Aborcja na ekranie 238
4. O recepcji filmowej 241
5. Podsumowanie 242
Bibliografia 245
Aneksy 259
Aneks A. Informacja o sposobie i prowadzeniu badań własnych 259
Załącznik 1. Dyspozycje do wywiadu swobodnego 263
Aneks B. Spis tabel, rysunków, ilustracji 265
Aneks C. Zestawienia wybranych filmów 267
Zestawienie I. Film polski – wybrane aspekty techniczne 268
Zestawienie II. Film europejski – wybrane aspekty techniczne 274
Zestawienie III. Film amerykański – wybrane aspekty techniczne 278
Summary 282
282 strony, Format: 16.7x24.1, oprawa miękka
