FORMA PISEMNA I ELEKTRONICZNA CZYNNOŚCI PRAWNYCH MACIEJEWSKA-SZAŁAS M.

Forma pisemna i elektroniczna czynności prawnych

Studium prawnoporównawcze

Monografia stanowi pierwsze w polskiej literaturze prawniczej studium prawnoporównawcze formy pisemnej i elektronicznej czynności prawnych.

Książka kompleksowo przedstawia wskazaną problematykę w aktach międzynarodowych i wspólnotowych oraz państwach ius civile i common law.

Rozważania koncentrują się na elementach konstrukcyjnych formy pisemnej, tj. piśmie i podpisie oraz formy elektronicznej, tj. zapisie elektronicznym i podpisie elektronicznym. Obejmują też zakres zastosowania obu form, sposób dokonania w nich czynności prawnej oraz skutki niezachowania zastrzeżonej formy.

Monografia przedstawia unormowania obowiązujące w prawie Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wielkiej Brytanii, Australii, Kanady, Niemiec, Austrii, Francji, Hiszpanii, Czech, Polski, Rosji, Chin, Tajwanu oraz Argentyny.

Wstęp

Bibliografia

Rozdział I. Podpis elektroniczny, zapis elektroniczny, podpis i pismo w aktach międzynarodowych i wspólnotowych
§ 1. Rodzaje podpisów elektronicznych
I. Podpis cyfrowy
1. Istota i złożenie podpisu cyfrowego
2. Infrastruktura Klucza Publicznego
II. Podpis mobilny
III. Podpis biometryczny
IV. Biometryczny podpis własnoręczny
V. Podpis hasłowy
VI. Skanowany podpis własnoręczny
VII. Podpis klawiaturowy
VIII. Kliknięcie na ikony "Akceptuję", "Zgadzam się" lub "Tak" na stronie internetowej
§ 2. Podstawowe modele regulacji prawnej podpisu elektronicznego
I. Model podpisu cyfrowego
II. Model minimalistyczny
III. Model dwutorowy
§ 3. Ustawa modelowa UNCITRAL o handlu elektronicznym
I. Uchwalenie ustawy modelowej o handlu elektronicznym
II. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Zasada niedyskryminacji informacji w formie elektronicznej. Moc dowodowa informacji w formie elektronicznej
§ 4. Ustawa modelowa UNCITRAL o podpisach elektronicznych
I. Uchwalenie ustawy modelowej UNCITRAL o podpisach elektronicznych
II. Pojęcie podpisu elektronicznego
III. Zasada niedyskryminacji metod tworzenia podpisu elektronicznego
IV. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
V. Pojęcie i obowiązki podpisującego, podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne oraz osoby polegającej na podpisie elektronicznym
§ 5. Konwencja Narodów Zjednoczonych o używaniu komunikacji elektronicznej w kontraktach międzynarodowych
I. Uchwalenie Konwencji Narodów Zjednoczonych o używaniu komunikacji elektronicznej w międzynarodowych kontraktach
II. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
§ 6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych
I. Uchwalenie dyrektywy w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych
II. Pojęcie podpisu elektronicznego
III. Pojęcie zaawansowanego podpisu elektronicznego
IV. Pojęcie podpisującego, urządzeń oraz danych służących do składania i weryfikacji podpisu elektronicznego
V. Pojęcie certyfikatu i certyfikatu kwalifikowanego
VI. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
VII. Dopuszczalność podpisu elektronicznego jako dowodu w postępowaniu sądowym oraz jego moc dowodowa
VIII. Podmioty świadczące usługi certyfikacyjne
§ 7. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów prawnych społeczeństwa informacyjnego, w szczególności
handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym)
I. Zasada dopuszczalności zawierania umów w formie elektronicznej
II. Wyjątki od zasady dopuszczalności zawierania umów w formie elektronicznej
§ 8. Zasady Europejskiego Prawa Umów
I. Zasada swobody formy
II. Pojęcie pisma
§ 9. Wspólny Układ Odniesienia
I. Zasada swobody formy
II. Wymagania formalne
1. Forma tekstowa
2. Forma tekstowa na trwałym nośniku
3. Pismo
4. Podpis
III. Zasady Istniejącego Wspólnotowego Prawa Umów
§ 10. Podsumowanie

Rozdział II. Forma pisemna i elektroniczna w prawie Stanów Zjednoczonych Ameryki
§ 1. Geneza instytucji podpisu elektronicznego w prawie amerykańskim
I. Wytyczne podpisu cyfrowego Amerykańskiego
Stowarzyszenia Prawników
II. Ustawa o podpisie cyfrowym stanu Utah
III. Regulacje prawne obowiązujące w poszczególnych stanach przed wprowadzeniem jednolitych rozwiązań prawnych na obszarze całego państwa
1. Stan Utah
2. Stan Georgia
3. Stan Illinois
4. Stan Floryda
§ 2. Forma pisemna w prawie amerykańskim
I. Geneza formy pisemnej w prawie amerykańskim
II. Zakres zastosowania formy pisemnej
III. Spełnienie wymogu formy pisemnej przez złożenie oświadczenia woli za pomocą środków komunikacji na odległość
1. Oświadczenie woli złożone za pomocą telegrafu
A. Telegram zamówiony w biurze telegraficznym
B. Telegram zamówiony telefonicznie
C. Podpis na telegramie
2. Oświadczenie woli złożone za pomocą dalekopisu
3. Oświadczenie woli złożone za pomocą telefaksu
IV. Spełnienie wymogu formy pisemnej przez zapis oświadczenia woli na taśmie magnetofonowej i złożenie go w formie elektronicznej
1. Oświadczenie woli zapisane na taśmie magnetofonowej
2. Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej
V. Pojęcie podpisu
1. Forma podpisu
A. Uwagi ogólne
B. Inicjały
C. Znak
2. Sposób złożenia podpisu
A. Podpis napisany piórem, długopisem oraz ołówkiem
B. Podpis wydrukowany oraz napisany na maszynie do pisania
C. Podpis odbity z pieczęci
3. Subscribe
4. Pomoc przy składaniu podpisu
5. Złożenie podpisu przez osobę trzecią w obecności i pod kierownictwem podpisującego
6. Potwierdzenie podpisu uprzednio złożonego
7. Podpis pełnomocnika
8. Podpis funkcjonariusza publicznego
9. Miejsce złożenia podpisu
VI. Pojęcie memorandum
1. Forma memorandum
2. Memorandum składające się z kilku pism
3. Istota i przedmiot memorandum
4. Czas sporządzenia memorandum
5. Brak wymogu doręczenia memorandum drugiej stronie czynności prawnej
VII. Skutki niedochowania formy pisemnej
VIII. Funkcje formy czynności prawnej
IX. Wybór najlepszego sposobu zapewnienia spełnienia wymogu formy pisemnej przez złożenie oświadczenia woli w formie elektronicznej. Dyskusja w doktrynie amerykańskiej
1. Propozycja zaniechania działań legislacyjnych i pozostawienia kwestii spełnienia wymogu formy pisemnej przez złożenie oświadczenia woli w formie elektronicznej
orzecznictwu sądów federalnych i stanowych
2. Propozycja całkowitego uchylenia przepisów Statute of Frauds (ustawy o oszustwach), przewidujących wymóg formy pisemnej
3. Propozycja wprowadzenia przepisów zapewniających spełnienie wymogu formy pisemnej przez złożenie oświadczenia woli w formie elektronicznej
§ 3. Forma elektroniczna w prawie amerykańskim
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny i zapis elektroniczny wprowadzających jednolite rozwiązania prawne w skali całego państwa
1. Modelowa jednolita ustawa o transakcjach elektronicznych
2. Federalna ustawa o podpisach elektronicznych w handlu światowym i krajowym
3. Założenia modelowej jednolitej ustawy o transakcjach elektronicznych
II. Pojęcie podpisu elektronicznego
III. Pojęcie podpisu w jednolitym kodeksie handlowym
IV. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
V. Pojęcie zapisu w ustawie modelowej, federalnej i jednolitym kodeksie handlowym
VI. Pojęcie zapisu elektronicznego
VII. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
VIII. Zaniechanie wprowadzenia pojęć bezpiecznego podpisu elektronicznego i bezpiecznego zapisu elektronicznego oraz związanych z nimi domniemań prawnych do ustawy modelowej i federalnej
IX. Przypisanie osobie podpisu elektronicznego i zapisu elektronicznego
1. Stosowanie procedur bezpieczeństwa
2. Brak domniemań prawnych związanych ze stosowaniem
procedur bezpieczeństwa
X. Spełnienie wymogu formy pisemnej przez zawarcie umowy w formie elektronicznej
1. Zasada niedyskryminacji umowy w formie elektronicznej
2. Uzależnienie w ustawie federalnej spełnienia przez zapis elektroniczny wymogu pisma od posiadania przez niego
formy zdatnej do bycia zachowaną i ściśle odtworzoną
XI. Spełnienie wymogu przekazania informacji na piśmie przez przesłanie zapisu elektronicznego
XII. Ochrona konsumentów w przypadku spełnienia przez przedsiębiorców ciążącego na nich obowiązku udzielenia informacji na piśmie, za pomocą zapisu elektronicznego
XIII. Przechowywanie dokumentów w formie elektronicznej
XIV. Zasada niedyskryminacji podpisu elektronicznego i zapisu elektronicznego w postępowaniu dowodowym
XV. Zakres zastosowania ustawy modelowej i federalnej
XVI. Dopuszczalność i przesłanki wyłączenia stosowania ustawy federalnej w prawodawstwach stanowych

Rozdział III. Forma pisemna i elektroniczna w prawie Wielkiej Brytanii
§ 1. Forma pisemna w prawie Wielkiej Brytanii
I. Forma pisemna w prawie angielskim i walijskim
1. Umowy, które muszą być zawarte w formie deed (Contracts which must be made by deed lub inaczej under seal)
A. Zawarcie umowy w formie deed
B. Zakres zastosowania formy deed
2. Umowy, których zawarcie musi być udowodnione na piśmie (Contracts which must be evidenced in writing)
A. Geneza i zakres zastosowania ustawy o oszustwach (Statute of Frauds)
B. Pojęcie memorandum umowy
C. Skutki niedochowania wymogów ustawy o oszustwach (Statute of Frauds)
D. Umowa ubezpieczenia morskiego
3. Umowy, które muszą być zawarte na piśmie (Contracts which must be in writing)
A. Umowa sprzedaży lub inna zobowiązująca
do rozporządzenia prawem do nieruchomości
B. Weksel trasowany, weksel własny, czek
C. Regulated credit consumer agreements
D. Umowa ustalająca wynagrodzenie radcy prawnego
II. Forma pisemna w prawie szkockim
III. Pojęcia pisma i dokumentu w prawie angielskim, walijskim i szkockim
IV. Pojęcie podpisu w prawie angielskim i walijskim
1. Uwagi ogólne
2. Forma podpisu
A. Podpis obejmujący nazwisko. Podpis skrócony
B. Inicjały
C. Pseudonim
D. Podpis obejmujący słowo określające stosunek rodzinny łączący podpisującego z odbiorcą oświadczenia
E. Znak
3. Sposób złożenia podpisu
A. Podpis napisany piórem, długopisem, ołówkiem
4. Podpis wydrukowany, napisany na maszynie do pisania
5. Podpis odbity z pieczęci
6. Podpis złożony za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, takich jak dalekopis, faks, poczta elektroniczna
7. Miejsce złożenia podpisu
V. Pojęcie podpisu w prawie szkockim
§ 2. Forma elektroniczna w prawie Wielkiej Brytanii
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny
II. Spełnienia wymogu pisma przez zapis elektroniczny
1. Zaniechanie wprowadzenia zasady prawnej równoważności pisma i zapisu elektronicznego w aktach prawnych
2. Opinia i rekomendacja Komisji Prawa (Law Commission)
III. Pojęcie podpisu elektronicznego
IV. Pojęcie zaawansowanego podpisu elektronicznego
V. Moc dowodowa podpisu elektronicznego
VI. Spełnienia wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
1. Zaniechanie wprowadzenia zasady prawnej równoważności podpisu i podpisu elektronicznego w aktach prawnych
2. Opinia i rekomendacja Komisji Prawa (Law Commission)
A. Podpis cyfrowy
B. Skanowany podpis własnoręczny
C. Podpis klawiaturowy
D. Kliknięcie na ikonę "OK", "Akceptuję" na stronie internetowej
3. Judykatura sądów angielskich
A. Orzeczenie w sprawie J Pereira Fernandes SA v. Mehta z 2006 r.
B. Orzeczenie w sprawie Orton v. Collins i inni z 2007 r.
C. Orzeczenie w sprawie Lindsay v. O‘Loughnane z 2010 r.

Rozdział IV. Forma pisemna, elektroniczna i tekstowa w prawie Niemiec
§ 1. Forma pisemna w prawie niemieckim
I. Uwagi ogólne
II. Forma pisemna
1. Zakres zastosowania formy pisemnej
2. Pojęcie dokumentu
A. Sposób sporządzenia dokumentu
B. Ujęcie całej czynności prawnej w treści dokumentu
C. Jednolitość dokumentu
3. Pojęcie podpisu
A. Podpis imienny
B. Podpis własnoręczny
4. Podpis złożony przez przedstawiciela strony czynności prawnej
5. Miejsce złożenia podpisu
6. Zawarcie umowy w formie pisemnej
7. Oświadczenie woli w formie pisemnej wymagające odebrania przez adresata
8. Zastępowalność formy pisemnej
§ 2. Forma elektroniczna w prawie niemieckim
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny i formę elektroniczną
II. Podpis elektroniczny
1. Pojęcie podpisu elektronicznego, zaawansowanego podpisu elektronicznego, kwalifikowanego podpisu
elektronicznego, akredytowanego kwalifikowanego podpisu elektronicznego
2. Pojęcie certyfikatu, kwalifikowanego certyfikatu
3. Podmioty świadczące usługi certyfikacyjne
III. Forma elektroniczna
1. Zakres zastosowania formy elektronicznej
2. Funkcje formy elektronicznej
A. Funkcja identyfikacyjna
B. Funkcja zapewnienia autentyczności
C. Funkcja weryfikacyjna
D. Funkcja dowodowa
E. Funkcja ostrzegawcza
3. Zgoda odbiorcy dokumentu elektronicznego na zastosowanie formy elektronicznej
4. Pojęcie dokumentu elektronicznego
A. Sposób sporządzenia dokumentu elektronicznego
B. Ujęcie całej czynności prawnej w treści dokumentu elektronicznego. Jednolitość dokumentu elektronicznego
5. Podanie nazwiska wystawcy w dokumencie elektronicznym
6. Pojęcie kwalifikowanego podpisu elektronicznego
7. Zawarcie umowy w formie elektronicznej
8. Oświadczenie woli w formie elektronicznej wymagające odebrania przez adresata
IV. Moc dowodowa dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym
1. Dokument prywatny, dokument urzędowy
2. Dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym
3. Zasada odpowiedniego stosowania przepisów o mocy dowodowej dokumentu prywatnego i dokumentu urzędowego do dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym
§ 3. Forma tekstowa w prawie niemieckim
I. Uchwalenie aktu prawnego normującego formę tekstową
II. Forma tekstowa
1. Zakres zastosowania formy tekstowej
2. Złożenie oświadczenia w dokumencie lub w inny sposób, odpowiedni do trwałego przedstawienia w znakach pisarskich
3. Wskazanie osoby składającej oświadczenie
4. Zamknięcie oświadczenia w rozpoznawalny sposób
5. Zastępowalność formy tekstowej
III. Moc dowodowa dokumentu sporządzonego w form ie tekstowej

Rozdział V. Forma pisemna i elektroniczna w prawie Polski
§ 1. Forma pisemna w prawie polskim
I. Uwagi ogólne
1. Zasada swobody formy
2. Typy form czynności prawnych
II. Zakres zastosowania formy pisemnej
III. Sposób sporządzenia formy pisemnej
1. Pojęcie dokumentu
A. Język dokumentu
B. Utrwalenie dokumentu
2. Pojęcie podpisu
A. Treść podpisu
3. Własnoręczność podpisu
4. Sposób sporządzenia podpisu
5. Miejsce złożenia podpisu
6. Zastępcze postacie podpisu
IV. Dokonanie jednostronnej czynności prawnej i zawarcie umowy w formie pisemnej
V. Zastępowalność formy pisemnej
VI. Skutki niedochowania formy pisemnej
§ 2. Forma elektroniczna w prawie polskim
I. Podpis elektroniczny
1. Pojęcie podpisu elektronicznego
2. Pojęcie bezpiecznego podpisu elektronicznego
3. Pojęcie bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu
4. Pojęcie certyfikatu, kwalifikowanego certyfikatu oraz podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
II. Forma elektroniczna
1. Przesłanki zachowania formy elektronicznej
2. Zakres zastosowania formy elektronicznej
3. Domniemania prawne związane z bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu
III. Zasada równoważności
IV. Zasada niedyskryminacji podpisu elektronicznego

Rozdział VI. Forma pisemna i elektroniczna w prawie Australii, Kanady, Chin, Tajwanu, Austrii, Czech, Francji, Rosji, Hiszpanii oraz Argentyny
§ 1. Forma pisemna w prawie australijskim
I. Zakres zastosowania formy pisemnej
II. Pojęcie pisma, dokumentu oraz zapisu
III. Pojęcie memorandum umowy
IV. Pojęcie podpisu
V. Skutki niedochowania formy pisemnej
§ 2. Forma elektroniczna w prawie australijskim
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny i zapis elektroniczny
II. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Zasada niedyskryminacji transakcji dokonanej w formie elektronicznej
V. Zakres zastosowania ustaw o transakcjach elektronicznych
§ 3. Forma pisemna w prawie kanadyjskim
I. Zakres zastosowania formy pisemnej
II. Pojęcie pisma
III. Pojęcie podpisu
§ 4. Forma elektroniczna w prawie kanadyjskim
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny i dokument elektroniczny
II. Spełnienie wymogu pisma przez dokument elektroniczny w prawie prowincjonalnym i terytorialnym
1. Prowincje i terytorium common law
2. Quebec
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny w prawie prowincjonalnym i terytorialnym
1. Prowincje i terytorium common law
2. Quebec
IV. Spełnienie wymogu pisma i podpisu przez dokument elektroniczny oraz podpis elektroniczny w prawie federalnym
V. Zasada niedyskryminacji informacji oraz umowy w formie elektronicznej
VI. Zakres zastosowania jednolitej ustawy o handlu elektron icznym oraz opartych na niej aktów prowincjonalnych i terytorialnego
§ 5. Forma pisemna w prawie chińskim
I. Zakres zastosowania formy pisemnej
II. Pojęcie pisma i podpisu
III. Skutki niedochowania formy pisemnej
§ 6. Forma elektroniczna w prawie chińskim
I. Uchwalenie aktów prawnych normujących podpis elektroniczny i zapis elektroniczny
II. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Zasada niedyskryminacji wiadomości elektronicznej i podpisu elektronicznego
V. Podmiot świadczący usługi certyfikacyjne, podpisujący oraz strona polegająca na podpisie elektronicznym
VI. Zakres zastosowania ustawy o podpisach elektronicznych
§ 7. Forma pisemna w prawie tajwańskim
I. Zakres zastosowania formy pisemnej
II. Pojęcie dokumentu i podpisu
§ 8. Forma elektroniczna w prawie tajwańskim
I. Pojęcia zapisu elektronicznego, podpisu elektronicznego oraz cyfrowego
II. Spełnienie wymogu pisma przez zapis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Zakres zastosowania oraz normowania ustawy o podpisach elektronicznych
§ 9. Forma pisemna w prawie austriackim
§ 10. Forma elektroniczna w prawie austriackim
I. Pojęcie podpisu elektronicznego, certyfikatu
II. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
III. Zasada niedyskryminacji podpisu elektronicznego
§ 11. Forma pisemna w prawie czeskim
I. Zachowanie formy pisemnej
II. Wiadomość elektroniczna, podpis elektroniczny
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Pojęcie znacznika elektronicznego
§ 12. Forma pisemna w prawie francuskim
I. Pojęcie pisma
II. Pojęcie podpisu
III. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
IV. Zachowanie formy pisemnej
§ 13. Forma pisemna w prawie rosyjskim
I. Zakres zastosowania zwykłej formy pisemnej
II. Zachowanie zwykłej formy pisemnej
III. Elektroniczny podpis cyfrowy
IV. Spełnienie wymogu podpisu przez elektroniczny podpis cyfrowy
V. Skutki niedochowania zwykłej formy pisemnej
§ 14. Forma elektroniczna w prawie hiszpańskim
I. Pojęcie dokumentu elektronicznego
II. Spełnienie wymogu pisma przez dokument elektroniczny
III. Pojęcie podpisu elektronicznego, certyfikatu
IV. Spełnienie wymogu podpisu przez podpis elektroniczny
V. Dopuszczalność dowodu z dokumentu elektronicznego
§ 15. Forma elektroniczna w prawie argentyńskim
I. Pojęcie podpisu elektronicznego, cyfrowego oraz certyfikatu
II. Spełnienie wymogu pisma i podpisu przez dokument elektroniczny oraz podpis elektroniczny

Zakończenie. Wnioski

Indeks rzeczowy

480 stron, Format: 14.5x21.0cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.

FORMA PISEMNA I ELEKTRONICZNA CZYNNOŚCI PRAWNYCH

MACIEJEWSKA-SZAŁAS M. - STUDIUM PRAWNOPORÓWNAWCZE