Zarządzanie bezpieczeństwem
Metody i techniki
Główną inspirację do powstania książki stanowił ósmy raport Światowego Forum
Ekonomicznego pt. Global Risk 2013 opracowany na podstawie analizy 50 zagrożeń o
charakterze globalnym, oparty na badaniu ponad 1 tys. ekspertów z całego globu.
Ideą raportu było przybliżenie liderom sektora publicznego i prywatnego arkanów
działania współczesnego świata celem budowy odporności narodowej na globalne
zagrożenia. Finalnie w raporcie dokonano podziału globalnych zagrożeń na pięć grup:
ekonomiczne, środowiskowe, geopolityczne, społeczne oraz technologiczne (…).
Takie podejście umożliwiło zbudowanie spójnej monografii składającej się z
sześciu rozdziałów odwzorowujących zarządzanie bezpieczeństwem z perspektywy
określonych zagrożeń globalnych sformułowanych przez Światowe Forum Ekonomiczne.
Rozdziały prezentują szeroko definiowaną perspektywę . od metodologicznej do kontekstu
dziedzinowego i systemowego procesów zarządzania w różnych organizacjach systemu
regulacyjnego i realnego gospodarki.
Wprowadzenie
Rozdział 1. Wyzwania metodologiczne zarządzania bezpieczeństwem
Łukasz Sułkowski, Konrad Raczkowski
Wstęp
1.1. Wyzwania klasyfikacji paradygmatów w naukach o zarządzaniu
1.2. Od ontologii do aksjologii zarządzania bezpieczeństwem
1.2.1. Wymiar ontologiczny
1.2.2. Wymiar epistemologiczny
1.2.3. Wymiar metodologiczny
1.2.4. Wymiar aksjologiczny
Wnioski
Bibliografia
Rozdział 2. Metody i techniki zarządzania bezpieczeństwem ekonomicznym
Konrad Raczkowski
Wstęp
2.1. Bezpieczeństwo ekonomiczne - zagadnienia wprowadzające
2.2. Systemowe zarządzanie bezpieczeństwem ekonomicznym
2.3. Metody zarządzania bezpieczeństwem ekonomicznym
2.3.1. Gospodarstwa domowe
2.3.2. Przedsiębiorstwa
2.3.3. Gospodarka narodowa z perspektywy instytucjonalnej
3.4. Wspólne techniki zarządzania bezpieczeństwem ekonomicznym
Wnioski
Bibliografia
Rozdział 3. Zarządzanie odpornością państwa na zagrożenia środowiska
naturalnego
Bazyli Poskrobko, Tomasz Poskrobko
Wstęp
3.1. Zagrożenia w systemie środowisko
3.1.1. Antropogeniczne obciążenie środowiska
3.1.2. Nieprzystosowanie się do zmian klimatu
3.1.3. Zagrożenia wynikające z innych antropogenicznych obciążeń środowiska
3.1.4. Niebezpieczeństwo powrotu pandemii chorób zakaźnych
3.2. Pośrednie zagrożenia środowiska przyrodniczego
3.3. Zarządzanie odpornością państwa na globalne zagrożenia środowiska
przyrodniczego
3.3.1. Pojęcie odporność na zagrożenia
3.3.2. Narzędzia zarządzania odpornością państwa na globalne zagrożenia
3.3.2.1. Nowe idee i koncepcje rozwoju społeczno-gospodarczego
3.3.2.2. Międzynarodowe regulacje prawne i programy działania
3.3.2.3. Strategia kształtowanie odporności państwa na globalne zagrożenia
3.4. Zarządzanie bezpieczeństwem ekologicznym państwa
3.4.1. Bezpieczeństwo ekologiczne w systemie bezpieczeństwa narodowego
3.4.2. System kierowania bezpieczeństwem ekologicznym
3.4.3. System wykonawczy systemu bezpieczeństwa ekologicznego
3.4.3.1. Monitoring zagrożeń
3.4.3.2. System reagowania
Zakończenie
Bibliografia
Rozdział 4. Metody zarządzania złożonymi zagrożeniami geopolitycznymi we
współczesnym świecie
Czesław Mesjasz
Wstęp
4.1. Złożoność współczesnego społeczeństwa
4.1.1. Definicje złożoności
4.1.2. Złożoność systemów społecznych
4.2. Interpretacje bezpieczeństwa
4.2.1. Ewolucja koncepcji bezpieczeństwa
4.2.2. Poszerzona i pogłębiona interpretacja bezpieczeństwa
4.2.3. Geopolityczne zagrożenia bezpieczeństwa
4.2.4. Zarządzanie bezpieczeństwem geopolitycznym - management czy governance?
4.3. Badania złożoności oraz teoria i polityka bezpieczeństwa
4.3.1. Systemowe cechy bezpieczeństwa
4.3.2. Teoria bezpieczeństwa a złożoność systemów społecznych
4.3.3. Opis i wyjaśnienie związków przyczynowo-skutkowych
4.3.4. Przewidywanie
4.3.5. Podejście normatywne
4.3.6. Retrospekcja i retrodykcja (backcasting - prognozy wygasłe)
4.3.7. Sterowanie i regulacja
4.4. Bezpieczeństwo i złożoność - przykłady
4.4.1. Związki bezpośrednie i pośrednie
4.4.2. Bezpośrednie i pośrednie związki pomiędzy międzynarodowym i globalnym
bezpieczeństwem koncepcji systemów złożonych
4.4.3. Systemy złożone i rozszerzona koncepcja bezpieczeństwa
Wnioski
Bibliografia
Rozdział 5. Metody i techniki zarządzania bezpieczeństwem społecznym
Marek Lisiecki
Wstęp
5.1. Metody i techniki identyfikowania i prognozowania zagrożeń dla bezpieczeństwa
społecznego oraz identyfikowania oczekiwań obywateli
5.2. Metody i techniki tworzenia prawa, konstruowania strategii działania, określania
zasobów finansowych na rzecz bezpieczeństwa społecznego
5.3. Metody i techniki tworzenia struktur organizacyjnych realizujących działania
prewencyjne, operacyjne, restrykcyjne
Wnioski
Bibliografia
Rozdział 6. Metody i techniki zarządzania bezpieczeństwem technologicznym
Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek
Wstęp
6.1. Technologia i zagrożenia technologiczne
6.2. Podstawy teoretyczne zarządzania bezpieczeństwem technologicznym
6.3. Metody i techniki wykorzystywane w zarządzaniu bezpieczeństwem
technologicznym
6.3.1. Foresight technologiczny
6.3.2. Ocena oddziaływań technologii
6.3.3. Zarządzanie ryzykiem
Wnioski
Bibliografia
Zakończenie
O autorach
247 stron, oprawa miękka