PRAWO INSTYTUCJONALNE UNII EUROPEJSKIEJ KENIG WITKOWSKA M. RED. Księgarnia

Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej

Podręcznik „Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej” prezentuje najważniejsze zagadnienia dotyczące funkcjonowania Unii Europejskiej i jej systemu prawnego,

a w tym m.in.:

historie Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej,
strukturę instytucjonalna UE,
źródła prawa UE i ich stosowanie na płaszczyźnie krajowej,
rodzaje postępowań przed Trybunałem Sprawiedliwości UE.

Szóste wydanie uwzględnia Traktat z Lizbony, a także najnowsze orzecznictwo oraz literaturę.

Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Przedmowa

Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające
§ 1. Prawo Unii Europejskiej jako akademicka dyscyplina prawa
I. Rozwój autonomicznej dyscypliny prawa Unii Europejskiej
II. Metody i narzędzia badawcze prawa Unii Europejskiej
§ 2. Historia procesu integracji europejskiej
I. Rada Europy
II. Powstanie i ewolucja Wspólnot Europejskich
1. Europejska Wspólnota Węgla i Stali
2. Europejska Wspólnota Gospodarcza
3. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom)
4. Traktaty o połączeniu instytucji trzech Wspólnot Europejskich
5. Jednolity Akt Europejski
6. Traktaty o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht, Traktat z Amsterdamu oraz Traktat z Nicei)
7. Konwent Europejski i Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy
8. Traktat zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz Traktat ustanawiający
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Traktat z Lizbony)
9. Charakter relacji między Traktatami o Unii Europejskiej i funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej oraz Kartą Praw
Podstawowych Unii Europejskiej
§ 3. Charakter prawny Unii Europejskiej
I. Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa
II. Metoda wspólnotowa
§ 4. Prawo Unii Europejskiej a prawo międzynarodowe
§ 5. Cele Unii Europejskiej
§ 6. Członkostwo w Unii Europejskiej
I. Nabycie członkostwa w Unii Europejskiej
II. Zawieszenie praw członkowskich w Unii Europejskiej
III. Ustanie członkostwa
§ 7. Stowarzyszenie z Unią Europejską
I. Stowarzyszenia traktatowe
II. Stowarzyszenia konstytucyjne
§ 8. Obywatelstwo Unii Europejskiej
I. Charakter prawny obywatelstwa Unii Europejskiej
II. Prawa obywateli Unii Europejskiej

Rozdział II. System instytucjonalny Unii Europejskiej
§ 9. System instytucjonalny Unii Europejskiej
§ 10. Rada Europejska
I. Ewolucja Rady Europejskiej
II. Skład i organizacja
III. Funkcje
IV. Podejmowanie decyzji
§ 11. Parlament Europejski
I. Skład
II. Organizacja wewnętrzna Parlamentu Europejskiego
III. Funkcje Parlamentu Europejskiego
§ 12. Rada
I. Skład i organizacja
II. Zadania i kompetencje
III. Podejmowanie decyzji
1. Uwagi ogólne
2. Głosowanie większością kwalifikowaną
3. Wymóg jednomyślności w Radzie
4. Kompromis luksemburski i kompromis z Ioanniny
5. Podejmowanie decyzji zwykłą większością głosów
§ 13. Komisja
I. Skład i organizacja
II. Kompetencje Komisji
III. Podejmowanie decyzji
§ 14. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
I. Skład
II. Właściwość Trybunału Sprawiedliwości, Sądu oraz sądów wyspecjalizowanych
III. Procedura orzekania
§ 15. Trybunał Obrachunkowy
I. Skład i organizacja
II. Zadania i kompetencje
III. Sposób działania
§ 16. Organy doradcze Unii Europejskiej
I. Komitet Ekonomiczno-Społeczny
1. Skład i organizacja
2. Zadania i sposób działania
II. Komitet Regionów
1. Skład i organizacja
2. Zadania i sposób działania
§ 17. Instytucje finansowe
I. Europejski Bank Centralny i Europejski System Banków Centralnych
II. Europejski Bank Inwestycyjny
§ 18. Równowaga instytucjonalna

Rozdział III. Źródła prawa Unii Europejskiej
§ 19. Zagadnienia wprowadzające
I. Uwagi ogólne
II. Pojęcie "źródła prawa Unii Europejskiej"
III. Acquis Unii Europejskiej
IV. Katalog i klasyfikacja źródeł prawa Unii Europejskiej
V. Problematyka hierarchii źródeł prawa w systemie prawnym Unii Europejskiej
§ 20. Prawo pierwotne
I. Uwagi ogólne
II. Traktaty założycielskie Unii Europejskiej oraz Europejskiej
Wspólnoty Energii Atomowej
1. Wykaz traktatów założycielskich oraz traktatów modyfikujących
2. Zakres przedmiotowy traktatów założycielskich
III. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej
1. Uwagi wprowadzające
2. Zakres przedmiotowy Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej
3. Zakres zastosowania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej
IV. Ogólne zasady prawa
V. Prawo zwyczajowe
§ 21. Prawo międzynarodowe publiczne jako źródło prawa Unii Europejskiej
I. Uwagi ogólne
II. Ius contrahendi Unii Europejskiej
III. Rodzaje umów zawieranych przez Unię Europejską oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
IV. Inne umowy międzynarodowe będące źródłem prawa
Unii Europejskiej
§ 22. Prawo pochodne Unii Europejskiej
I. Uwagi ogólne
II. Akty prawne tworzone w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej
1. Katalog wiążących aktów prawa pochodnego - art. 288 TfUE
2. Rozporządzenia
3. Dyrektywy
4. Decyzje
III. Instrumenty Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
1. Katalog aktów tworzonych w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
2. Charakter prawny aktów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
3. Ogólne wytyczne
4. Decyzje
IV. Akty prawa pochodnego w dotychczasowym III filarze Unii Europejskiej
1. Uwagi wprowadzające
2. Okres przejściowy przewidziany w Protokole Nr 36 do traktatów założycielskich
3. Decyzje ramowe
§ 23. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
§ 24. Niewiążące akty prawa pochodnego
§ 25. Akty prawa wewnętrznego

Rozdział IV. Tworzenie prawa Unii Europejskiej
§ 26. Uwagi wprowadzające
§ 27. Kompetencje Unii Europejskiej
I. Zasada kompetencji powierzonych
II. Katalog kompetencji przyznanych Unii Europejskiej
III. Kompetencje dorozumiane - art. 352 TfUE oraz art. 203 TEWEA
§ 28. Tworzenie prawa pierwotnego
I. Tworzenie i modyfikacja traktatów założycielskich
1. Uwagi wprowadzające
2. Zmiany traktatów założycielskich w trybie art. 48 TUE
3. Zmiany traktatów założycielskich za pośrednictwem traktatów akcesyjnych
4. Zmiany na podstawie procedur kładki
II. Zawieranie traktatów akcesyjnych
§ 29. Procedury zawierania umów międzynarodowych przez Unię Europejską
I. Uwagi wprowadzające
II. Procedura zawierania umów międzynarodowych przez Unię Europejską
III. Procedura zawierania umów międzynarodowych przez Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
IV. Publikacja i wejście w życie umów międzynarodowych zawieranych przez Unię Europejską i Euratom
§ 30. Procedury tworzenia wiążących aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej
I. Uwagi wprowadzające
II. Inicjatywa legislacyjna
III. Wybór podstawy prawnej oraz rodzaju aktu prawnego
IV. Zasady techniki prawodawczej oraz budowa aktu prawnego
V. Procedury legislacyjne
1. Uwagi wprowadzające
2. Zwykła procedura ustawodawcza
3. Specjalna procedura ustawodawcza
4. Specjalna procedura ustawodawcza - budżet Unii Europejskiej
5. Procedura ustawodawcza bez udziału Parlamentu Europejskiego
6. Procedura kotnitologii
VI. Udział Rady Europejskiej w procedurach tworzenia prawa pochodnego
VII. Udział parlamentów narodowych w procesie tworzenia prawa pochodnego
VIII. Publikacja aktów prawnych i ich wejście w życie
1. Uwagi wprowadzaJEce
2. Konsekwencje braku publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
§ 31. Podejmowanie decyzji w ranach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
I. Uwagi ogólne
II. Inicjatywa
III. Wybór podstawy prawnej oraz instrumentu działania
IV. Zasady techniki prawodawczej oraz budowa instrumentów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
V. Procedura decyzyjna w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
VI. Publikacja i wejście w życie instrumentów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa

Rozdział V. Stosowanie prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie wewnętrznej państw członkowskich
§ 32. Zagadnienia wprowadzające
§ 33. Zasady stosowania prawa Unii Europejskiej na płaszczyźnie krajowej
I. Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej
1. Ewolucja zasady pierwszeństwa
2. Zakres zastosowania zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej
3. Konsekwencje prawne zasady pierwszeństwa
II. Zasada skutku bezpośredniego
1. Uwagi wprowadzające
2. Traktaty założycielskie
3. Rozporządzenia
4. Dyrektywy
5. Decyzje
6. Umowy międzynarodowe oraz akty prawne wydane na ich podstawie
III. Zasada skutku pośredniego
1. Uwagi wprowadzające
2. Podstawowe założenia zasady skutku pośredniego
IV. Zasada odpowiedzialności państw członkowskich za naruszenie prawa Unii Europejskiej
1. Uwagi wprowadzające
2. Podstawowe założenia zasady odpowiedzialności państw za naruszenie prawa Unii Europejskiej
§ 34. Instrumenty Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
§ 35. Zasady stosowania aktów prawnych dawnego III filaru Unii Europejskiej na płaszczyźnie krajowej

Rozdział VI. Sądowa kontrola przestrzegania prawa
§ 36. Właściwość Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądu
§ 37. Postępowanie przeciwko państwu członkowskiemu o naruszenie zobowiązania ciążącego na mocy Traktatów
I. Naruszenie zobowiązania ciążącego na mocy Traktatów
1. Ujęcie naruszenia zobowiązania
2. Naruszenie zobowiązania przez brak wdrożenia prawa Unii
Europejskiej
3. Okoliczności egzoneracyjne podnoszone przez państwa
II. Postępowanie wszczęte przez Komisję
1. Postępowanie nieformalne
2. Formalne postępowanie wyjaśniające
3. Postępowanie sądowe
III. Postępowanie wszczęte przez państwo członkowskie
IV. Postępowanie w razie niewykonania wyroku Trybunału
V. Postępowanie przeciwko państwu członkowskiemu odnośnie do zobowiązań wynikających ze Statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego
§ 38. Skarga na nieważność aktu prawa pochodnego
I. Strony w postępowaniu
1. Podmioty uprawnione do składania skarg
2. Strony pozwane
3. Postanowienia dotyczące Europejskiego Banku Inwestycyjnego
II. Podział kompetencji między Sąd oraz Trybunał Sprawiedliwości
III. Przedmiot skargi
1. Rodzaje aktów prawnych podlegających zaskarżeniu
2. Akty dotyczące skarżących bezpośrednio i indywidualnie
IV. Przesłanki stwierdzenia nieważności
1. Brak kompetencji
2. Naruszenie istotnego wymogu proceduralnego
3. Naruszenie prawa materialnego
4. Nadużycie władzy
V. Termin do wniesienia skargi
VI. Skutek orzeczenia o nieważności
1. Konstytutywny charakter orzeczenia
2. Pozostawienie pewnych skutków nieważnego aktu w mocy
VII. Zarzut bezprawności
1. Akcesoryjność zarzutu bezprawności
2. Zakres przedmiotowy zarzutu bezprawności
3. Skutki uznania zarzutu bezprawności
§ 39. Skarga na bezczynność instytucji
I. Strony w postępowaniu
II. Przesłanki skargi
1. Rodzaje aktów, których niewydanie może być zaskarżone
2. Wezwanie instytucji do działania
III. Skutek orzeczenia o bezczynności
§ 40. Skarga odszkodowawcza
I. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej
II. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną działaniem prawotwórczym
III. Odpowiedzialność odszkodowawcza Unii Europejskiej i państw członkowskich
§ 41. Postępowanie odwoławcze
§ 42. Wydawanie opinii przez Trybunał Sprawiedliwości

Rozdział VII. Współpraca sądów krajowych z Trybunałem Sprawiedliwości
§ 43. Znaczenie pytań prejudycjalnych dla jednolitego stosowania prawa Unii Europejskiej
§ 44. Pojęcie sądu państwa członkowskiego
I. Sądy powszechne
II. Sądy administracyjne
III. Sądy konstytucyjne
IV. Sądy międzynarodowe
V. Sądy arbitrażowe
VI. Sądy dyscyplinarne
VII. Inne organy
VIII. Podsumowanie. Zadawanie pytań przez sądy i organy polskie
§ 45. Obowiązek zadawania pytań prejudycjalnych
I. Pojęcie sądu, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu
II. Doktryna acte eclaire
III. Doktryna acte clair
IV. Skutek braku zadania pytania prejudycjalnego
§ 46. Zakres pytań prejudycjalnych
I. Formułowanie pytań prejudycjalnych
II. Orzekanie o ważności aktów prawa pochodnego
III. Podstawy odmowy wydania orzeczenia wstępnego
§ 47. Proceduralne aspekty zadawania pytań przez sąd krajowy
I. Zawieszenie postępowania przed sądem krajowym
II. Kontrola zgodności z konstytucją krajową a zadawanie pytań prejudycjalnych
III. Cofnięcie pytania prejudycjalnego
IV. Związanie sądu krajowego wytycznymi wyższej instancji
V. Ograniczenie możliwości podnoszenia zagadnień prawa unijnego w II instancji
§ 48. Postępowanie przed Trybunałem o wydanie orzeczenia wstępnego
§ 49. Moc prawna orzeczenia wstępnego

Indeks rzeczowy

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.