Czechy a Polska na progu czasów nowożytnych
Czechy a Polska na progu czasów nowożytnych to tworzący całość zbiór 35
studiów przedstawiających obraz wspólnych dziejów Czech i Polski w epoce wczesnonowożytnej,
ze szczególnym uwzględnieniem społeczeństwa stanowego, systemu politycznego, rozwoju
kulturalnego i religijnego.
Książka przedstawia wszystkie składniki czeskiego społeczeństwa (władca,
arystokracja, szlachta, mieszczaństwo, poddani) i jego stosunek do Polski w okresie, który
charakteryzował się w XVI w. wyraźnymi tendencjami polonofilskimi w Czechach, ale
także silnymi postawami czechofilskimi w Polsce.
W pracy dużo uwagi poświęcono ewolucji konstytucyjnej i prawnej w krajach Korony
Czeskiej, kwestiom narodowościowym i obronie przed ekspansją zewnętrzną, zawarto również
sylwetki czterech panujących, którzy w istotny sposób wpłynęli na dzieje Czech i
Europy Środkowej w XVI–XVII w. Okres wczesnonowożytny przedstawiono w ramach dziejów
tysiącletnich stosunków między Polakami i Czechami, w ich dążeniach do stworzenia
Europy Środkowej jako przestrzeni dla swobodnego rozwoju zarówno narodów słowiańskich,
jak i innych. Uwzględniono także osiągnięte wyniki oraz zadania historiografii i
historyków, próbujących rzucić światło na dzieje obu narodów w taki sposób, aby
mogły one również przemówić do człowieka XXI w.
Przedmowa. O Autorze, jego twórczości i najnowszym dziele
CZĘŚĆ I WSPÓLNE DZIEJE
1. Czesi i Polacy w tysiącletniej historii. Przemiany modelu sąsiedztwa i współżycia
2. Polska i Polacy w oczach Czechów na progu nowego wieku
3. Europa Środkowa - tysiącletnie starania o przetrwanie w równowadze
CZĘŚĆ II POLSKA I CZECHY, CZESI I POLACY
1. Polonia cosmographica (Polska i Polacy w kosmografii pierwotnej i w jej adaptacji
czeskiej) ‘
2. Włochy, Czechy i Polska w czeskiej perspektywie kosmograficznej XVI wieku
3. Czeska elita arystokratyczna XVI wieku i jej stosunek do Polski (Na przykładzie
"wicekróla" Wilhelma z Rożemberka i biskupa Stanisława Pawłowskiego)
4. Biskup Stanisław II Pawłowski, Polacy i Czesi (Prałat, polityk i mecenas
pośrednikiem pomiędzy dwoma sąsiednimi narodami) 1;
5. Drużyna arystokratyczna z Czech i Moraw w czasie podróży po Europie w epoce
renesansu 1^
6. Gazety tygodniowe i korespondencja jako instrumenty komunikacji między Polską a
Czechami w drugiej połowie XVI wieku
CZĘŚĆ III SPOŁECZEŃSTWO I USTRÓJ PRAWNY CZECH
1. Społeczeństwo czeskie i państwo w ustawach krajowych XVI i XVII wieku
2. Ustawy krajowe w kontekście zmian konstytucyjnych w Europie Środkowej wXVI i na
początku XVII wieku
3. Czeski i morawski sejm krajowy w systemie politycznym Korony Czeskiej w okresie
przedbiałogórskim (1526-1620)
4. Przemiany szlachty w Czechach i na Morawach w XVI i XVII wieku
5. Miasta w systemie politycznym państwa czeskiego na początku nowożytności
6. Praskie środowisko akademickie wXVI-XVIII stuleciu
7. Mniejszości narodowe i religijne w tysiącletnich dziejach ziem czeskich
8. Naród pokonany przez mniejszości? Rywalizacja o ustabilizowanie sytuacji mniejszości
narodowych i o homogeniczność narodową we wczesnonowożytnej Pradze
9. Czesi i Niemcy we wzajemnym konflikcie. Nieznany utwór dramatyczny z pogranicza
czesko-niemieckiego jako wyraz myśli społecznej końca XVI wieku
10. Czeskie wizje Europy Środkowej w XVI i XVII wieku (Od antytureckiego przymierza do
konfederacji ewangelickiej)
11. Obrona Zachodu. Królestwo Czech w walce przeciw ekspansji osmańskiej 12. Rok
Rożemberków 2011. Odrodzenie się historyzmu i narodziny nowej tradycji w Czechach
CZĘŚĆ IV SYLWETKI PANUJĄCYCH
1. Ferdynand I i stany czeskie. Polityka integracyjna założyciela monarchii
habsburskiej i reakcja na nią w środowisku czeskim
2. Maksymilian II i jego rządy w Królestwie Czeskim
3. Rudolf II jako król czeski
4. Król katastrofy. Fryderyk Wittelsbach, zwany Zimowym Królem
CZĘŚĆ V HISTORYCY I DZIEJOPISARSTWO
1. Humanistyka jako pomost między tożsamością narodową i globalną
otwartością
2. Historycy środkowoeuropejscy w Unii Europejskiej (Rozważania nad ich rolą p o1 maja
2004 roku)
3. Kultura polityczna w Europie Środkowej w średniowieczu i we wczesnym okresie
nowożytności
4. Historiografia czeska u schyłku XX wieku jako problem kontynuacji
5. Epoka nowożytna w badaniach czeskich u schyłku XX wieku. Organizacja, tematy, metody
6. Czeskie badania nad dziejami Polski na progu trzeciego tysiąclecia
7. Dzieje Polski okresu wczesnonowożytnego w czeskich badaniach
8. Śląsk wczesnonowożytny w czeskich podręcznikach dziejów państwa i prawa
9. Historyk polskiego parlamentaryzmu Jan Seredyka
10. Marceli Kosman - historyk zainspirowany Sienkiewiczem
CZĘŚĆ VI SUMMARY
1. Neighbourhood and Coexistence in Central Europę. The Czechs and the Poleśin
History
2. Brothers, Patriots and Debauchees. Forming Impressions by Czechs of their Polish
Neighbour on the Threshold of the Modern Age
Nota wydawnicza
Indeks nazwisk
639 stron, oprawa twarda
