W niniejszej ksi±¿ce Autor stara³ siê, po pierwsze, ukazaæ wzglêdnie
szerokie perspektywy postêpowania penitencjarnego, stosowanego w polskich zak³adach
karnych, po drugie za¶ – i to jest istot± pracy – zaprezentowaæ niszow±, jak
dot±d, problematykê resocjalizacyjnej pracy z „niebezpiecznymi”, uwzglêdniaj±c jej
aspekty ochronne.
Wprowadzeniem do rozwa¿añ teoretycznych dotycz±cych „niebezpiecznych”
jest w ka¿dym podrozdziale niniejszego opracowania w miarê wielop³aszczyznowe i
holistyczne spojrzenie na wiele zagadnieñ i kwestii powi±zanych z nimi merytorycznie.
Zatem rozpoczynam od ogólnego postrzegania problemu, a nastêpnie przechodzê na poziom
szczegó³u, staraj±c siê kre¶liæ poszczególne ju¿ wówczas ramy tematyczne
dotycz±ce kategorii osadzonych „niebezpiecznych”. Nie by³o to zadanie ³atwe,
bior±c pod uwagê niedostatek literatury przedmiotu z omawianego zagadnienia.
Spis tre¶ci:
Wprowadzenie
Czê¶æ I. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – prezentacja zagadnieñ
rozdzia³ 1. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – kontekst pojêciowy
1.1. Skazany „niebezpieczny” a przestêpca „niebezpieczny”
1.2. Tymczasowo aresztowany „niebezpieczny” a skazany „niebezpieczny”
1.3. Osadzeni „niebezpieczni” w perspektywie czasowej (1991–2010)
rozdzia³ 2. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – kontekst klasyfikacyjny w
aspekcie penitencjarnym
2.1. Klasyfikowanie wiê¼niów – dziejowe ujêcie polskiej my¶li penitencjarnej
2.2. Wspó³czesne przes³anki klasyfikowania do wiê¼niów „niebezpiecznych”
2.3. Procedury kwalifikowania, weryfikowania i odwo³ywania statusu osadzonego
„niebezpiecznego”
Rozdzia³ 3. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – kontekst instytucjonalny
3.1. Oddzia³y dla osadzonych „niebezpiecznych” – sens i idea przewodnia
3.2. Zabezpieczenia techniczno-ochronne na specjalnych oddzia³ach
3.3. Uniformizacja odzie¿y osadzonych N jako element przyporz±dkowania, dyscyplinowania
i stygmatyzowania
Rozdzia³ 4. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – kontekst resocjalizacyjny
4.1. Resocjalizacyjny aspekt kontaktów skazanych „niebezpiecznych” ze ¶wiatem
zewnêtrznym
4.2. Znaczenie zajêæ sportowych, kulturalno-o¶wiatowych oraz pos³ugi duszpasterskiej w
funkcjonowaniu wiê¼niów N
4.3. Istota zatrudnienia i edukacji szkolnej w¶ród skazanych zakwalifikowanych do
„niebezpiecznych”
Rozdzia³ 5. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – kontekst problemowy
5.1. Skazani ze statusem N a zjawisko podkultury wiêziennej
5.2. Samouszkodzenia w ¶rodowisku „niebezpiecznych”
5.3. Personel wiêzienny w pracy ze skazanymi „niebezpiecznymi” – zagro¿enia
Czê¶æ II. Wiê¼niowie „niebezpieczni” – badania w³asne
rozdzia³ 1. Wybór orientacji metodologicznej
1.1. Paradygmatyczna perspektywa poznawcza
1.2. Przedmiot, cel i problemy badawcze – algorytm poznawczy
1.3. Wiêzienie jako miejsce eksploracji – dobór próby badawczej Sylwetki skazanych
1.4. Instrumenty zbierania danych w konwencji jako¶ciowej
1.5. Strategia interpretacji materia³u badawczego
rozdzia³ 2. Pokrzywdzeni przez wszystkich – Oni mnie uniewinni± na 99% [...]
2.1. ¯yciowa filozofia przestêpcza – [...] mia³ byæ obity, a na koñcu wysz³o na
to, ¿e musi byæ zabity
2.2. Dlaczego tu? Dlaczego na oddziale N? – [...] a ja obci±³em g³owê i wyrzuci³em
do sadzawki
2.3. Byæ wiê¼niem „niebezpiecznym” – [...] nie posiadam uczuæ wy¿szych, wiêc
ja nie czujê siê winny...
rozdzia³ 3. Maksymalne zawê¿enie przestrzeni ¿yciowej – [...] tu siê wyniszczam, bo
nic nie mogê zrobiæ ze sob±
3.1. Oddzia³y specjalne dla „niebezpiecznych” – Ja bym te oddzia³y to w ogóle
skasowa³, bo tutaj siê tylko cz³owiek zasklepia, zamyka i „rdzewieje” nienawi¶æ
[...]
3.2. Warunki socjalno-bytowe – [...] moja cela wygl±da³a praktycznie jak namiastka
wolno¶ci
3.3. Zabezpieczenia techniczno-ochronne w oddzia³ach – [...] kamera na k±t, jak idê
siê wy³amaæ, wyjszczaæ, to te¿, bo musi byæ, tak jest
3.4. Odzie¿ wiêzienna – [...] on jest na czerwono, to musi byæ skurwysyn [...]
3.5. Personel penitencjarny – [...] to s± gestapowcy, to nie s± ludzie, to s±, kurwa,
gestapowcy, oni siê urodzili o sze¶ædziesi±t trzy lata za pó¼no
rozdzia³ 4. Krzywe zwierciad³o resocjalizacji – czy kto¶ wychodzi normalny z
wiêzienia
4.1. Trudne my¶li – [...] skoñczê ze sob± i chuj, pierdolê, nie bêdê siedzia³
4.2. Relacje rodzinne – [...] matka mordercy, matka zbrodniarza czy ojciec zbrodniarza.
Wytykanie palcami [...]
4.3. Proces resocjalizacji – Resocjalizacja? Muszê to s³owo wy¶miaæ [...] wiêzienie
jest takim ¶wiatem, gdzie resocjalizacja nie istnieje
4.4. Mglista przysz³o¶æ – [...] by³em podejrzany o dziewiêæ zabójstw, kto mnie
przyjmie do pracy
rozdzia³ 5. Z histori± ¿ycia w tle... – opowie¶ci o trudnym losie i z³ej
przesz³o¶ci
5.1. Kamil, 38 lat – Do tej sprawy policjanta teraz mam siedem zarzutów [...]
zabójstwo jego mam nieudowodnione, ja mia³em alibi, niemal ¿adnych ¶ladów [...]
5.2. Andrzej, 35 lat – [...] ja nie ukrywam, ¿e ona by³a w tym pomieszczeniu, ale j±
przekazali¶my innym ludziom i ona zosta³a wywieziona za granicê [...]
5.3. Miros³aw, 52 lata – [...] stawia nam zarzuty rejonowa prokuratorka o zabójstwo z
poæwiartowaniem, bo znaleziono g³owê i rêkê tylko, w sadzawce [...]
5.4. Emil 25, lat – [...] tylko ¿e nie wzi±³em pod uwagê jednego: ¿e te osoby maj±
to wszystko, ale nie kradn±, zarabiaj± to uczciw± prac± albo dostaj± od rodziców
pieni±dze na to, a ja musia³em sobie radziæ sam, bo ja od nikogo tych pieniêdzy nie
dosta³em
Konkluzje – wokó³ dylematów sprawiedliwej kary, procesu resocjalizacji i izolacji –
implikacje dla praktyki penitencjarnej
Bibliografia
362 strony, Format: 16.0x23.5cm, oprawa miêkka