Zarys metodyki pracy legislatora. Ustawy. Akty wykonawcze. Prawo miejscowe pod
redakcją profesora Uniwersytetu Warszawskiego Andrzeja Malinowskiego w sposób
całościowy przedstawia różne aspekty działalności legislacyjnej.
Autorzy szczegółowo omawiają m.in. regulację prawną procesu
legislacyjnego, warunki, jakie powinien spełnić poprawnie zredagowany tekst prawny, a
także procedury, które są stosowane podczas przygotowywania projektu aktu normatywnego.
Dzięki tej publikacji Czytelnik może dokładnie poznać nie tylko zasady przygotowywania
ustawy, aktu wykonawczego czy stanowienia aktu prawa miejscowego, ale także uzupełnić
swoją wiedzę o wiadomości dotyczące logicznego przedstawienia normy postępowania w
tekstach prawnych oraz poprawności językowej tych tekstów.
Publikacja ma stanowić pomoc w realnym procesie legislacyjnym – w tworzeniu dobrego i
jasnego prawa. Ma więc cenny walor przydatności praktycznej.
Wieloaspektowe ujęcie problemu legislacji wymagało zaangażowania zespołu autorów o
różnorodnych kompetencjach. Należą do nich:
Andrzej Bałaban – profesor zwyczajny, kierownik Katedry Prawa
Konstytucyjnego i Integracji Europejskiej Uniwersytetu Szczecińskiego;
Dorota Dąbek – adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego Uniwersytetu
Jagiellońskiego, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie;
Piotr Kędziora – Dyrektor Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej;
Andrzej Malinowski – profesor zwyczajny, Kierownik Zakładu Logiki i
Informatyki Prawniczej Uniwersytetu Warszawskiego;
Radosław Pawelec – profesor w Zakładzie Leksykografii i Kultury
Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego;
Ryszard Piotrowski – starszy wykładowca w Katedrze Prawa
Konstytucyjnego Uniwersytetu Warszawskiego.
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I. Prawna regulacja procesu legislacyjnego
1. Wymagania konstytucyjne
2. Legislacja ustawowa
3. Regulacja procesu legislacyjnego w aktach podustawowych
4. Wpływ prawa międzynarodowego i unijnego na polski proces legislacyjny
Rozdział II. Organizacja procesu legislacyjnego
1. Logistyka procesu tworzenia prawa
2. Autorzy i partnerzy w procesie legislacyjnym
3. Programy legislacyjne
4. Ocena skuteczności legislacji
Rozdział III. Zakres normowania aktu
l. Określenie zakresu podmiotowego i przedmiotowego
2. Warunek wyczerpującej regulacji danej dziedziny
3. Stosowanie wyjątków od ustalonych reguł
4. Relacja między zakresem normowania projektu a zakresami normowania innych aktów
normatywnych
Rozdział IV. Projekt ustawy
1. Tytuł aktu i jedność tematyczna
2. Podstawowa jednostka redakcyjna i podział treści
3. Przepisy merytoryczne
4. Przepisy przejściowe i dostosowujące
5. Przepisy karne
Rozdział V. Podmioty, którym przysługuje inicjatywa ustawodawcza
1. Uwagi wstępne
2. Poselska inicjatywa ustawodawcza
3. Inicjatywa ustawodawcza Senatu
4. Inicjatywa ustawodawcza Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
5. Inicjatywa ustawodawcza Rady Ministrów
6. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza
Rozdział VI. Procedura przygotowania projektu ustawy.
Postępowanie ustawodawcze na etapie sejmowym
1. Uwagi wstępne
2. Uzasadnienie projektu ustawy
3. Niezbędne uzgodnienia - obowiązki konsultacyjne
4. Sejmowe etapy postępowania legislacyjnego
Rozdział VII. Procedura przygotowania projektu aktu wykonawczego
1. Forma prawna, zakres i treść aktu wykonawczego
2. Wymagania dotyczące tytułu i budowy aktu wykonawczego
Rozdział VIII. Procedura stanowienia aktów prawa miejscowego
1. Charakter prawny, zakres i treść aktu prawa miejscowego
2. Organy prawodawcze i formy prawne aktów prawa miejscowego
3. Stanowienie aktów prawa miejscowego
4. Wymogi techniki prawodawczej
5. Wymagania kancelaryjne i statutowe
6. Wymagania wynikające z przepisów szczególnych
7. Procedura uchwałodawcza
Rozdział IX. Sposoby wyrażenia normy postępowania w tekście prawnym
1.Uwagiwstępne
2. Wyrażenie nakazu oraz zakazu - postać powinnościowa przepisu
3. Wyrażenie nakazu oraz zakazu - postać pozornie opisowa przepisu
4. Wyrażenie dozwolenia
5. Szyk wyrazów w przepisie
Rozdział X. Jednoznaczność i precyzja słów w tekście prawnym
1. Znaczenie słów w tekście prawnym
2. Definicje legalne i zakres ich stosowania Elastyczność tekstu
Rozdział XI. Systematyka wewnętrzna tekstu prawnego
1. Podstawowa jednostka redakcyjna
2. Podział tekstu w ramach podstawowej jednostki redakcyjnej
3. Zasady grupowania jednostek redakcyjnych w jednostki systematyzacyjne
4. Stosowanie odesłań
Rozdział XII. Funkcja spójników i interpunkcji
1. Pojęcie spójnika
2. Spójniki odpowiadające funktorom prawdziwościowym
3. Wyrażenie okresu warunkowego
4. Funkcje przecinka
5. Użycie spójników a jednoznaczność struktury syntaktycznej przepisu
Rozdział XIII. Poprawność w związkach zgody, rządu i przynależności; szyk
wyrazów i skróty składniowe
1. Związek zgody w gramatyce polskiej
1.1. Uwagi ogólne
1.2. Dopasowanie orzeczenia do podmiotu szeregowego
1.3. Dopasowanie orzeczenia do podmiotu wyrażonego rzeczownikiem dwurodzajowym
1.4. Zgoda formalnoznaczeniowa i zgoda realnoznaczeniowa, orzeczenie przy skrótowcach
2. Związki rządu i przynależności, problemy łączliwości wyrazów.
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Przegląd często występujących w tekstach prawnych czasowników, których rekcja
może budzić wątpliwości
2.3. Konstrukcje gramatyczne, w których dochodzi do pomylenia biernika i dopełniacza
2.4. Rekcja a problemy łączliwości wyrazów
2.5. Związek przynależności
3. Szyk wyrazów w zdaniu polskim
3.1. Standardowy szyk wyrazów w zdaniu i możliwości jego zmiany
3.2. Zasada bezpośredniego sąsiedztwa wyrazów, między którymi występują związki
znaczeniowe
3.3. Wtórne związki składniowe i homonimia składniowa
3.4. Szyk przydawek, dopełnień i okoliczników
4. Tendencja do skrótu we współczesnej polszczyźnie i języku prawnym.
4.1. Skróty składniowe
4.2. Przyimki a skróty składniowe
Rozdział XIV. Budowa zdania złożonego i problemy stylistyki
l. Uwagi wstępne
2. Segmentacja zdania złożonego; analogia struktur i konsekwencja jako zasady budowy
zdania złożonego
3. Nominalizacje
4. Imiesłowowe równoważniki zdania
4.1. Uwagi wstępne.
4.2. Podstawowe zasady gramatyczne dotyczące imiesłowowych równoważników zdania
5. Problemy stylistyki w tekstach prawnych
5.1. Styl prawny i zasady stylistyki
5.2. Niedoskonałości stylistyczne tekstów legislacyjnych .
Rozdział XV. Ortografia i interpunkcja w tekstach prawnych - wybrane problemy
l. Użycie wielkiej litery
1.1. Nazwy mieszkańców i geograficzne
1.2. Wyrazy: kościół, most; skróty nazw własnych
1.3. Pisownia nazw programów radiowych i telewizyjnych
1.4 Nazwy urzędów; zapis kodeksów i ustaw
2. Pisownia łączna i rozłączna: nie i by
2.1. Pisownia łączna cząstki nie
2.2. Łączna i rozłączna pisownia cząstki by
3. Zastosowanie przecinka
3.1. Przecinek w zdaniu pojedynczym
3.2. Przecinek w zdaniu złożonym
4. Kropka, średnik, łącznik i inne znaki interpunkcyjne
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad
techniki prawodawczej" (Dz.U. Nr 100, poz. 908
Załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. (poz.
908) - Zasady techniki prawodawczej
496 stron, A5, oprawa miękka