Od kilku już lat w Unii Europejskiej pojęciu subsydiamości poświęca się wiele
uwagi w trakcie podejmowania decyzji zarówno prawodawczych Jak i politycznych.
Nabierająca szczególnego znaczenia w kontekście tworzenia jednolitego rynku
wewnętrznego, zasada subsydiamości została ostatecznie usankcjonowana w Traktacie z
Maastricht. Mimo to nadal utrzymują się liczne kontrowersje, niejasności i istotne
różnice zdań co do zakresu jej stosowania.
W odniesieniu do Unii, subsydiamość dotyczy zasadniczo dwóch problemów: poziomu, na
którym jest lub powinna być sprawowana władza ustawodawcza (Unia, państwa
członkowskie, instytucje regionalne lub niższego szczebla) oraz zakresu prawodawstwa
wspólnotowego, zarówno w jego aspekcie ilościowym, jak i jakościowym.
Oczywiście są to zagadnienia delikatne, gdyż dotyczą wewnętrznej równowagi
instytucjonalnej w ramach Unii oraz spójności prowadzonej przez nią polityki,
stosunków pomiędzy Unią a państwami członkowskimi i wreszcie, w taki czy inny
sposób, ostatecznego oddziaływania wszystkich tych czynników na zwykłych obywateli
oraz podmioty gospodarcze. Z tego też względu, podobnie jak w przypadku każdego innego
systemu podejmowania decyzji, w grę muszą wchodzić rozmaite interesy polityczne,
ekonomiczne itp. Nie powinien więc dziwić fakt, że pojęcie subsydiamości bywa
interpretowane w rozmaity sposób.
W rezultacie zasada subsydiamości jeszcze przez pewien czas będzie stosowana w Unii
Europejskiej przede wszystkim na podstawie analizy indywidualnych przypadków. Z drugiej
strony, można się spodziewać, iż w wyniku zdobywanych doświadczeń
wykształcą się stopniowo pewne generalne wskazówki dotyczące metod jej stosowania,
tworząc w ten sposób podwaliny przyszłego, wspólnego podejścia do zagadnień
subsydiamości.
Z dużym zadowoleniem przyjmuję poświęcone temu ważnemu tematowi dyskusje oraz
rezultaty międzynarodowej konferencji Subsydiamość - wyzwanie dla integracji
europejskiej? zorganizowanej przez Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego w
grudniu 1995 r. Powstała w wyniku tej konferencji praca Subsydiamość, wydana przez
Centrum, bez wątpienia stymulować będzie dalsze rozważania i debaty nad tym
zagadnieniem. Jednocześnie konferencja oraz niniejsza publikacja stanowią ważny przejaw
powagi i zaangażowania, z jakim podchodzi się w Polsce do spraw związanych z
integracją europejską w okresie, kiedy kraj ten wielkimi krokami zbliża się do Unii
Europejskiej.