Filozofia analityczna poświęcona jest jednemu z najbardziej trwałych kierunków
filozofii współczesnej. Nie bez kozery zresztą minione stulecie w filozofii określa
się wiekiem analizy. Celem książki nie jest historyczny przegląd filozofii
analitycznej, lecz próba jej metodologicznego uporządkowania i oceny, uwzględniająca
nie tylko jej dobrze znane i często przedstawiane w podręcznikach czy zarysach filozofii
współczesnej nurty i szkoły, ale także najnowsze tendencje. Napisana została z
pozycji umiarkowanego zwolennika filozofii analitycznej, niedążącego do jej
gloryfikowania i zdecydowanego potępiania innych kierunków filozofii współczesnej.
Filozofom analitycznym należy się szacunek i uznanie przede wszystkim dlatego, że mają
mniejszą skłonność do napuszonego i pretensjonalnego dyskursu filozoficznego niż
zwolennicy innych kierunków czy stylów filozofowania, a ponadto nie tylko głoszą tezy
i tworzą sugestywne koncepcje, lecz także podają na ich poparcie jasno sformułowane
argumenty. Filozofia analityczna, podobnie jak inne kierunki filozoficzne, ma jednak swoje
ograniczenia. Najprawdopodobniej niektóre z nich są po prostu ograniczeniami filozofii w
ogóle. Jednakże są i takie, jak scjentyzm, ahistoryzm i naturalizm, które powodują,
że dzisiejsza filozofia analityczna staje się coraz mniej inspirująca i niejednokrotnie
sprowadza się do przyczynkarskiego powielania i rozwijania idei z pierwszej połowy XX w.
Być może zatem nadszedł czas do przezwyciężenia odziedziczonych po poprzednim
stuleciu opozycji i stylów uprawiania filozofii.
TADEUSZ SZUBKA (ur. 1958), profesor i dyrektor Instytutu Filozofii
Uniwersytetu Szczecińskiego, zastępca przewodniczącego Komitetu Nauk Filozoficznych
PAN. Studiował filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie pracował do 2003
r. i gdzie uzyskał stopień doktora (1992) oraz doktora habilitowanego (2002). W latach
1996–1997 był zatrudniony jako postdoctoral research fellow na University of Qeensland
(Australia). Wielokrotnie jako stypendysta różnych fundacji przebywał na stażach
naukowych w Wielkiej Brytanii (University of Cambridge, 1993; University of Oxford, 1993,
1995; University of Edinburgh, 2000, 2004) oraz w Stanach Zjednoczonych (University of
Notre Dame, 1994–1995; University of Pittsburgh, 2000–2001; Ohio State University,
2006). Jego dorobek naukowy obejmuje dwie monografie książkowe: Metafizyka analityczna
P.F. Strawsona (1995) i Antyrealizm semantyczny. Studium analityczne (2001),
osiemdziesiąt artykułów oraz blisko dwieście recenzji, haseł encyklopedycznych i
przekładów. Jest również redaktorem lub współredaktorem kilku prac zbiorowych, w tym
m.in. szeroko znanych antologii: The Mind–Body Problem. A Guide to the Current Debate
(1994), Metafizyka w filozofii analitycznej (1995) i Filozofia brytyjska u schyłku XX
wieku (1998). Obecnie zajmuje się metodologią filozofii, historią filozofii
analitycznej, neopragmatyzmem, filozofią postanalityczną oraz nieklasycznymi koncepcjami
prawdy.
Spis treści:
WPROWADZENIE
Rozdział I. KONCEPCJE FILOZOFII ANALITYCZNEJ
1. Termin i jego konotacje
2. Filozofia analityczna i jej opozycje
3. Kierunki, nurty i okresy
Rozdział II. METODY FILOZOFII ANALITYCZNEJ
1. Klasyczna analiza pojęciowa
2. Analiza logiczna
3. Analiza lingwistyczna
4. Analiza systematyczna
Rozdział III. OGRANICZENIA FILOZOFII ANALITYCZNEJ
1. Trzy krytyki
2. Scjentyzm, ahistoryzm, naturalizm
3. Osobliwość filozofii
ZAKOŃCZENIE
Bibliografia
Summary
Indeks nazwisk
260 stron, oprawa miękka